Nabożeństwa, koncerty, wystawy i sztuki teatralne to oprawa obchodów Roku Reformacji przygotowanych przez ewangelicki okręg kościelny Śląskie Górne Łużyce. Specjalna broszura informuje o uroczystościach i imprezach, jakie odbędą się po obu stronach Nysy.
– Nosimy w nazwie słowo „Śląsk” i cieszymy się, że utrzymujemy serdeczne więzi z diecezją wrocławską i każdego roku organizujemy wspólny parafialny dzień spotkań – mówi superintendent dr Thomas Koppehl.
Zmarły w minionym roku długoletni przewodniczący ewangelickich Ślązaków Christian Erdmann Schott ukuł pojęcie „dziedzicznej wspólnoty” niemieckich Ślązaków i Ślązaków w Polsce, przy którym chce pozostać także superintendent Koppehl. – Historia Śląska, która wyrosła z reformacji, to według Schotta historia szczególnie błogosławiona, która znalazła własny głos w melodiach i tekstach śląskich pieśni kościelnych autorstwa Andreasa Gryphiusa, Johanna Heermanna i Benjamina Schmolcka. W warunkach ucisku i kontrreformacji nauczyła się wytrwania w cierpliwości, jaką daje wiara, zaś w czasach oporu wobec dyktatury nazistowskiej oraz w bolesnych doznaniach związanych z wypędzeniem chrześcijanie ewangeliccy i katoliccy potrafili stworzyć nową wspólnotę ekumeniczną. Wszystko to stanowi istotną część pamięci kulturowej naszego regionu – podkreśla Koppehl, któremu szczególnie zależy na tym, aby poprzez wspólne inicjatywy zrodziła się transgraniczna tożsamość Śląska.
Misji stworzenia wspólnej tożsamości podjęli się uczniowie Centrum Szkół Zawodowych w Görlitz, którzy realizują projekt teatralny pt. „Luter nigdy nie był na Śląsku”. Występami, jakie odbędą się w kwietniu w Oławie (Ohlau), Wrocławiu i Miliczu (Militsch), a także 12 i 13 maja młodzi uczestnicy projektu pragną wzbudzić entuzjazm rówieśników z polskiej części Śląska.
Z kolei 3 września odbędą się w Złotoryi (Goldberg) obchody 20-lecia partnerstwa z diecezją wrocławską.
Muzeum Śląskie w Görlitz, w którym jeszcze do 12 marca będzie można obejrzeć wystawę objazdową zatytułowaną „500 lat życia ewangelickiego na Śląsku”, zaprezentuje 7 lutego opowiadania śląskich świadków historii. Jedną z takich osób jest Bettina Harnischfeger, która wychowała się na plebanii w powiecie milickim, a od 1996 roku znów mieszka na terenie rodzinnego powiatu, opowiadając o swoim życiu w okresie dzieciństwa. 9 lutego w Muzeum Śląskim odbędą się prezentacje i wystąpienia poświęcone dziejom reformacji w Europie Środkowo-Wschodniej, a 16 i 23 lutego dzieci dowiedzą się tam, jak drukowane słowa potrafią zmienić życie.
8 lutego w Cieszynie (Teschen) na Górnym Śląsku zatrzyma się autobus reformacyjny, który wyruszywszy z Genewy, przemierza 18 krajów Europy, a swoją trasę zakończy w Wittenberdze. W Cieszynie z okazji tego wydarzenia zostanie zorganizowana uroczystość w Teatrze im. Adama Mickiewicza, a Sejmik Województwa Śląskiego będzie tegoż 8 lutego obradował wspólnie z Radą Miejską i Powiatową w Cieszynie.
Ponadto 23 lutego o godz. 17.00 w ramach Akademii Ekumenicznej w Bibliotece Śląskiej w Katowicach odbędzie się wykład dra Adama Paliona pt. „Kościoły orientalne”.
Klaudia Kandzia
***
Mit Gottesdiensten, Konzerten, Ausstellungen und Theaterstücken feiert der Evangelische Kirchenkreis Schlesische Oberlausitz das Reformationsjahr. In einer Veranstaltungsbroschüre des Kirchenkreises wird auf Veranstaltungen beiderseits der Neiße hingewiesen.
„Wir tragen das Wort Schlesien im Namen und wir freuen uns, dass wir eine herzliche Verbindung mit der Diözese Breslau haben und jedes Jahr einen Gemeindebegegnungstag miteinander veranstalten“, so Superintendent Dr. Thomas Koppehl.
Der vergangenes Jahr verstorbene, langjährige Vorsitzende der Gemeinschaft evangelischer Schlesier, Pastor Christian Erdmann Schott, prägte den Begriff der „Erbengemeinschaft“ der deutschen Schlesier und der Schlesier in Polen. Daran will auch Superintendent Koppehl festhalten. „Die Geschichte Schlesiens, die aus der Reformation erwuchs, ist nach Schott eine besondere Segensgeschichte. In den Melodien und Texten des schlesischen Kirchenlieds von Andreas Gryphius, Johann Heermann und Benjamin Schmolck hat diese Segensgeschichte ihre eigene Stimme gefunden. In der Unterdrückung und Gegenreformation hat sie das Beharren in der Geduld des Glaubens gelernt. Und im Widerstand während der Nazidiktatur und dem Erleiden der Vertreibung hatten evangelische und katholische Christen zu neuer ökumenischer Gemeinschaft gefunden. Das alles bildet einen wesentlichen Teil des kulturellen Gedächtnisses unserer Region“, unterstrich Koppehl, dem es besonders daran liegt, das durch gemeinsame Initiativen eine grenzüberschreitende Identität Schlesiens entsteht.
Dem Auftrag, eine gemeinsame Identität zu schaffen, stellen sich Schüler des Berufsschulzentrums Görlitz mit dem Theaterprojekt „Luther war nie in Schlesien“. Mit Auftritten im April in Ohlau (Oława) und in Breslau und Militsch (Milicz) am 12. und 13. Mai wollen die Jugendlichen Gleichaltrige im polnischen Schlesien gewinnen.
20 Jahre Partnerschaft zur Diözese Breslau wird am 3. September in Goldberg (Złotoryja) gefeiert. Das Schlesische Museum zu Görlitz, in dem noch bis zum 12. März die Wanderausstellung „500 Jahre evangelisches Leben in Schlesien“ zu sehen ist, präsentiert am 7. Februar Erzählungen schlesischer Zeitzeugen. Bettina Harnischfeger wuchs in einem Pfarrhaus im Kreis Militsch auf. Seit 1996 lebt sie wieder in ihrem Heimatkreis und berichtet aus dem Leben in ihrer Kindheit. Am 9. Februar wird im Schlesischen Museum in Bild- und Wortbeiträgen über die Geschichte der Reformation in Ostmitteleuropa berichtet. Am 16. und 23. Februar können dort Kinder erleben, wie gedruckte Worte das Leben verändern.
In Oberschlesien wird am 8. Februar ein Reformationsbus in Teschen (Cieszyn) Station machen. Der Bus startete in Genf und rollt durch 18 europäische Länder bis er in Wittenberg seine Tour beendet. In Teschen findet anlässlich des Ereignisses eine Veranstaltung im Mickiewicz-Theater statt und der Sejmik der Woiwodschaft Schlesien tagt am 8. Februar zusammen mit dem Stadt- und Kreisrat in Teschen.
Am 23. Februar um 17:00 Uhr findet im Rahmen der Ökumenischen Akademie in der Schlesischen Bibliothek zu Kattowitz ein Vortrag statt. Dr. Adam Palion spricht über „Orientale Kirchen“.
Klaudia Kandzia
