Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Gerechtigkeit auf Deutsch

Teile der Politik in Deutschland, aber auch in Dänemark und Österreich, hatten verlangt, das Kindergeld für Kinder, die im Herkunftsland ihrer Eltern leben, an das Preisniveau dieser Länder anzupassen. Der Sozialausschuss des EU-Parlaments hat diese Forderung jedoch abgelehnt. Hier die Gründe:

 

Kindergeld z Niemiec dla wielu rodzin w Polsce stało się trzecią pensją
Kindergeld aus Deutschland ist für viele Familien in Polen zu einem dritten Monatsgehalt geworden
Foto: andrea klinke johannsen flickr

 

 

Wersja polska poniżej 

Die deutsche Grünen-Abgeordnete Theresa Reintke sieht gleiche Leistungen bei gleichen Sozialversicherungsbeiträgen als ein Muss, wie sie nach der diesbezüglichen Abstimmung in Brüssel sagte. Deshalb seien auch die allermeisten Mitglieder des Sozialausschusses im EU-Parlament nicht am Versuch der Konservativen und Liberalen beteiligt, eine „Neid-Debatte” in der Europäischen Union zu entfachen. Dies freut sicherlich viele Menschen aus Polen, Rumänien, der Slowakei und anderen EU-Staaten, die in Deutschland arbeiten. Sichtlich erfreut über die Entscheidung zeigte sich auch die Vorsitzende einer Abgeordnetengruppe der linken Parteien im Europäischen Parlament, Gaby Zimmer. Sie begrüßte das Abstimmungsergebnis, denn „so werden Kinder aus dem östlichen Europa nicht zu EU-Bürgern zweiter Klasse werden“.

 

 

„Unvorhersehbare Folgen”

Sven Schulze aus der deutschen CDU hatte hingegen Änderungen an den Vorschriften zur Koordinierung der Sozialversicherungssysteme beantragt, die es ermöglichen würden, das Kindergeld an die Lebenshaltungskosten im jeweiligen Wohnland der Kinder anzupassen. Auch dieser Idee hat sich die Europäische Kommission bereits mehrmals widersetzt. Schon im Dezember 2016 wies die EU-Sozialkommissarin Marianne Thyssen darauf hin, dass lediglich ein Prozent des Kindergeldes in ein anderes Land überwiesen wird. Es wäre zudem „nicht einfach, diese Lösung umzusetzen, denn es ist schwierig zu kontrollieren, wo ein Kind lebt“. Trotz des Nein aus dem EU-Sozialausschuss hat das starke EU-Mitglied Österreich dennoch mittlerweile eine Indexierung des Kindergeldes eingeführt! Parallel dazu hat die EU-Kommission Österreich ein Verfahren wegen Verletzung des EU-Vertrags angedroht. Sobald das entsprechende österreichische Gesetz verabschiedet und bekanntgegeben wird, werde die Europäischen Kommission als Wächterin der Verträge daher nicht zögern, ihre Instrumente zu nutzen, teilte ein Sprecher mit.

 

 

345 Mio. Euro auf Auslandskonten

In Deutschland belief sich das auf Auslandskonten gezahlte Kindergeld im Jahr 2017 auf ca. 345 Millionen Euro. Die Summe wird jedoch von Jahr zu Jahr höher. „Zurzeit gibt es für das erste und zweite Kind jeweils 194 Euro, 200 Euro für das dritte und 225 Euro für das vierte. Ab Juli 2019 werden es dann je 204 Euro für das erste und zweite Kind, 210 Euro für das dritte und 235 Euro für das vierte Kind. Doch damit ist mit dem Hochschrauben dieser Leistung nicht Schluss, denn eine weitere Erhöhung ist ab dem 1. Januar 2021 vorgesehen. Dann sind es jeweils exakt 219 Euro für das erste und zweite Kind, 225 Euro für das dritte Kind und 250 Euro für das vierte”, sagt Piotr Wietrzykowski, Inhaber der auf diese Thematik spezialisierten Firma Intertax24. Wer also Kinder in Polen hat, dessen Familienhaushalt wird durch den deutschen Staat „kräftig gestärkt”. Sind beide Eltern beruflich tätig, der eine Elternteil in Deutschland und der andere in Polen, erhält die Familie dann für polnische Verhältnisse praktisch ein drittes Gehalt für ihre Kinder aus Deutschland. Dieses scheint übrigens schneller zu wachsen als die Löhne in Polen, denn obwohl seit einiger Zeit versucht wird, die Leistung zu kürzen, klettert diese trotzdem unentwegt hoch. „Bis Ende letzten Jahres konnte man sogar vier Jahre rückwärts ein Kindergeld beantragen, jetzt sind es nur noch sechs Monate”, so Piotr Wietrzykowski.

 

 

Kindergeldsätze: archivalisch, gegenwärtig und künftig

Jahr
1.Kind
2. Kind
3. Kind
4. Kind
2015
188
188
194
219
2016
190
190
196
221
2017
192
192
198
223
2018
194
194
200
225
Juli 2019
204
204
210
235
2021
219
219
225
250

 

 

Koordinierung der Familienleistungen

Ob dieses System auch in die andere Richtung funktioniert? Also wenn ein deutscher Vater in Polen arbeitet und seine Kinder und Frau in Deutschland leben, bekommen sie dann Kindergeld aus Polen? „Hierzu gelten die Regelungen zur Koordinierung der Familienleistungen. Vereinfacht dargestellt, das Kindergeld wird zunächst einmal von demjenigen Staat gezahlt, wo ein Kind lebt und ein Elternteil arbeitet. Wenn also Mutter und Kind in Polen leben, muss hier der Anspruch auf Familienzulage und 500+ ermittelt werden. Ist der andere Elternteil in Deutschland tätig, müssten auch die Deutschen Kindergeld zahlen. Wird dabei aber in Polen eine Familienzulage (z.B. 500+) bezogen, zahlen sie dann nur die Differenz zu”, sagt Piotr Wietrzykowski. „In die andere Richtung müsste das genauso sein, mit dem Unterschied, dass in Polen die Familienleistungen viel niedriger sind als in Deutschland. Wenn also die Mutter zusammen mit den Kindern in Deutschland lebt und arbeitet und der Vater in Polen arbeitet, dann liegt die Priorität in Deutschland. Der Antrag ist dann an die Familienkasse zu stellen. Polen müsste dann theoretisch die Differenz zuzahlen. Da die Leistungen in Polen aber viel kleiner als in der Bundesrepublik sind, wird das gesamte Kindergeld in Deutschland ausgezahlt”. Kann man das gerecht nennen? Der deutsche Steuerzahler darf sich auf jeden Fall ausgebeutet fühlen!

 

 

Meinungen geteilt

„Menschen aus Polen, die nach Deutschland pendeln und ihre Familie in Polen zurückgelassen haben, sind bei diesem Thema anderer Meinung. Sie finden: Wenn ich in Deutschland gleich hohe Steuern zahle wie die Deutschen, dann muss ich auch genauso viel Kindergeld bekommen wie ein Deutscher. Die Gegner dieser Theorie, also beispielsweise Menschen aus Polen, die seit vielen Jahren in Deutschland ihren ständigen Wohnsitz haben, sehen dies als schlicht ungerecht und plädieren für eine Kürzung der Leistung, da in Deutschland die Preise und Kosten ja anders, höher als in Polen seien, so etwa für den Kindergarten und die Verpflegung dort. Sie sagen deshalb, dass die Kinder, in Polen Kindergeld aus Deutschland erhalten, theoretisch mehr dafür haben können als ihre Altersgenossen in Deutschland”, analysiert Piotr Wietrzykowski.

 

Die Leistung wird übrigens nur so lange gezahlt, wie die betreffende Person ihren Aufenthalts- bzw. Arbeitsort in Deutschland hat. Beendet sie ihre Erwerbstätigkeit dort und kehrt zurück nach Polen, wo sie anschließend eine Anstellung findet, verliert sie automatisch ihren Anspruch auf deutsches Kindergeld! Wichtig dabei: Der Betreffende muss das selbst bei der Familienkasse melden. Nicht Wenige „vergessen“ es allerdings zu tun. Dies ist strafbar und die Höhe der Strafe ist davon abhängig, wie viel von dieser Leistung rechtswidrig ausgezahlt wurde. Für gewöhnlich sind es keine kleinen Summen und das gilt dann als Erschleichung!

 

 

Krzysztof Świerc

 

 

Sprawiedliwość po niemiecku

Niektórzy politycy i partie w Republice Federalnej Niemiec, podobnie jak w Danii i Austrii, zabiegali o to, aby zasiłek na dzieci obcokrajowców żyjące w kraju pochodzenia rodziców został dostosowany do poziomu cen w tych krajach. Jednak komisja społeczna Parlamentu Europejskiego odrzuciła ten postulat. Dlaczego tak się stało?

 

Zdaniem niemieckiej posłanki frakcji Zielonych Theresy Reintke wszystkich muszą obowiązywać te same świadczenia przy tych samych wypłatach, o czym mówiła po głosowaniu nad tym pomysłem w Brukseli. Podkreśliła też, że właśnie dlatego zdecydowana większość członków komisji społecznej Parlamentu Europejskiego nie bierze udziału w podjętej przez konserwatystów i liberałów próbie wzniecenia „debaty zazdrości” w Unii Europejskiej, co z pewnością cieszy rzesze osób z Polski, Rumunii, Słowacji i wielu innych państw unijnych pracujących nad Renem. Radości z tej decyzji nie kryła także przewodnicząca grupy poselskiej partii lewicowych w Parlamencie Europejskim Gaby Zimmer, która z zadowoleniem przyjęła wynik głosowania, podkreślając, że dzieci z Europy Wschodniej nie staną się obywatelami UE drugiej kategorii.

 

 

„Nieprzewidywalne konsekwencje”

Z kolei Sven Schulze, członek niemieckiej CDU, wnioskował o poprawki do przepisów koordynujących systemy zabezpieczenia społecznego, które umożliwiałyby dostosowanie zasiłku rodzinnego do kosztów utrzymania w kraju, w którym mieszkają dzieci. Jednak i tej idei Komisja Europejska wielokrotnie się sprzeciwiała, bo nie chce dostosowaniu zasiłku rodzinnego do warunków życia w danym kraju. Warto zatem przypomnieć, że w grudniu 2016 roku w tej sprawie wypowiedziała się też komisarz do spraw społecznych Marianne Thyssen, która zwróciła uwagę na to, że zaledwie jeden procent zasiłków na dzieci jest przekazywany do innego państwa UE i że wdrożenie takiego rozwiązania byłoby niełatwe, bo trudno jest kontrolować, gdzie dziecko mieszka. Pomimo sprzeciwu komisji społecznej Parlamentu Europejskiego Austria już wprowadziła indeksację zasiłku rodzinnego. W związku z tym Komisja Europejska zagroziła Austrii postępowaniem o naruszenie traktatu państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Gdy tylko austriacka ustawa zostanie ostatecznie przyjęta i ogłoszona, Komisja Europejska, stojąca na straży traktatów, zapewnia, że nie zawaha się wykorzystać swoich możliwości, o czym poinformował jej rzecznik.

 

 

345 mln euro na zagraniczne konta

W Republice Federalnej Niemiec świadczenia na dzieci, tak zwany kindergeld, wpłacane na zagraniczne konta, wyniosły w 2017 roku ok. 345 milionów euro. Co roku ta suma wzrasta.
– W tej chwili na pierwsze i drugie dziecko przysługuje po 194 euro, 200 euro na trzecie i 225 euro na czwarte. Od lipca 2019 roku będzie po 204 euro na pierwsze i drugie dziecko, na trzecie 210 i na czwarte 235. To jednak nie koniec windowania tego świadczenia, bo kolejny wzrost jest przewidywany od 1 stycznia 2021 roku. Wtedy obowiązywać będzie po 219 euro na pierwsze i drugie dziecko, 225 na trzecie dziecko i 250 na czwarte – informuje Piotr Wietrzykowski, właściciel firmy Intertax24, specjalizującej się w tej tematyce. Oznacza to, że rodzice dzieci mieszkających w Polsce, a pracujący w Niemczech dzięki państwu niemieckiemu solidnie wzmacniają swój domowy budżet: jeśli oboje pracują, jedno w Niemczech, a drugie w Polsce, to na polskie warunki rodzina taka otrzymuje z Niemiec na dzieci praktycznie trzecią pensję, która wydaje się rosnąć szybciej niż płaca nad Wisłą, bo mimo że próbuje się od jakiegoś czasu obcinać to świadczenie, to ono i tak cały czas pnie się w górę. – Ba, do końca zeszłego roku można było nawet wnioskować o cztery lata wstecz, a o obecnie jest to tylko 6 miesięcy – mówi Piotr Wietrzykowski.

 

 

Stawki kindergeld – archiwalne, obecne i przyszłe

Kindergeldsätze: archivalisch, gegenwärtig und künftig

Jahr

1.Kind

2. Kind

3. Kind

4. Kind

2015

188

188

194

219

2016

190

190

196

221

2017

192

192

198

223

2018

194

194

200

225

Juli 2019

204

204

210

235

2021

219

219

225

250

 

Koordynacja świadczeń rodzinnych

W tym miejscu rodzi się pytanie, czy ten system działa też w drugą stronę, czyli: jeżeli ojciec Niemiec pracuje w Polsce, a jego dzieci z żoną mieszkają w Niemczech, otrzymują z polski zasiłek rodzinny? – Obowiązują tu przepisy o koordynacji świadczeń rodzinnych. W uproszczeniu: w pierwszej kolejności zasiłek płaci to państwo, gdzie mieszka dziecko i gdzie pracuje rodzic. A zatem w sytuacji, kiedy matka i dziecko mieszkają w Polsce, musi tu zostać ustalone prawo do rodzinnego i 500+. Jeżeli drugi rodzic pracuje w Niemczech, również Niemcy powinny płacić kindergeld. Lecz, gdy w Polsce jest pobierany zasiłek (np. 500+), to dopłacają różnicę – twierdzi Piotr Wietrzykowski. – W drugą stronę powinno być tak samo, z tą różnicą, że w Polsce świadczenia rodzinne są o wiele niższe niż w Niemczech. A zatem jeśli matka z dziećmi mieszka i pracuje w Niemczech, a ojciec pracuje w Polsce, wówczas jest pierwszeństwo w Niemczech. Wniosek należy zatem złożyć do Familienkasse. Polska w teorii powinna dopłacać różnicę, ale… W związku z tym, że w Polsce świadczenia są zdecydowanie mniejsze niż w RFN, całość zasiłku wypłacana jest przez państwo niemieckie.
Czy to można nazwać sprawiedliwością? Niemiecki podatnik może czuć się wyzyskiwany!

 

Opinie podzielone

– Osoby z Polski, które jeżdżą do Niemiec, a rodziny pozostawiły w Polsce, mają inne zdanie na ten temat. Uważają, że skoro płacą w Niemczech podatki w takiej samej wysokości jak Niemcy, to powinni otrzymywać taki sam zasiłek co Niemcy. Z kolei przeciwnicy tej teorii, a zatem osoby z Polski, które od wielu lat na stałe mieszkają w RFN, uważają to wręcz za akt niesprawiedliwości i opowiadają się za obcięciem tego świadczenia, bo twierdzą, że w Niemczech ceny są inne, wyższe niż w Polsce, choćby przedszkoli i wyżywienia w nich. Z tego też powodu twierdzą, że w teorii dzieci, które w Polsce otrzymują kindergeld z Niemiec, mają za nie więcej niż ich rówieśnicy w Niemczech – analizuje Piotr Wietrzykowski.

Należy też wiedzieć, że świadczenie to jest wypłacane tylko do czasu, kiedy dana osoba posiada miejsce pobytu bądź pracy w Niemczech. Jeżeli zakończy tam zarobkowanie, zjeżdża do Polski i tutaj zdobywa zatrudnienie, to automatycznie traci prawo do kindergeldu. Co ważne, każda taka osoba powinna ten fakt zgłosić do Familienkasse. Jest jednak sporo takich, którzy o tym obowiązku zapominają, a za to grożą kary. Ich wysokość uzależniona jest od tego, jaka kwota tego świadczenia została wypłacona niezgodnie z prawem. Zwykle nie są to małe sumy. Trzeba pamiętać, że pobieranie nienależnych, w taki sposób uzyskanych pieniędzy traktowane jest jako wyłudzenie!

 

Krzysztof Świerc

Show More