Kinder von Personen, die nach dem 31.12.1999 geboren wurden, erwerben nicht mehr automatisch die deutsche Staatsbürgerschaft – eine Tatsache, auf die auch schon das Wochenblatt.pl aufmerksam gemacht hatte. Was die Betroffenen wissen müssen, erklären wir in der neuen Reihe “Deutsches Recht”, in der wir neue oder wenig bekannte Regelungen erklären.
Polska wersja poniżej
Bis vor wenigen Jahren war es so, dass die Feststellung der deutschen Staatsbürgerschaft für einen in Polen Geborenen nicht an ein konkretes Datum gebunden war, bis wann die Person ihren Antrag stellen muss. So haben sich auch seit der ersten Hälfte der 90er-Jahre nicht nur Kinder und Jugendliche, sondern vor allem Erwachsene einen Staatsangehörigkeitsausweis und dann einen deutschen Reisepass ausstellen lassen. Damit ist nun Schluss.
Geburtsjahr wichtig
Es kommt jetzt nämlich auf den Geburtsort des Kindes und der deutschen Eltern bzw. des deutschen Elternteils an. Wenn sowohl der deutsche Elternteil oder beide deutschen Elternteile, als auch das Kind nach dem 31.12.1999 außerhalb Deutschlands geboren wurden, muss die Geburt des Kindes in Deutschland nachbeurkundet werden, damit es die deutsche Staatsangehörigkeit erwirbt.
Ein konkretes Beispiel: Herr Kaczmarczyk ist deutsch-polnischer Doppelstaater und lebt in der Oppelner Region. Dort kommt am 01.02.2000 seine Tochter Agnieszka auf die Welt. Auch sie ist deutsch-polnische Doppelstaaterin. Im Frühjahr 2020 heiratet sie den polnischen Staatsangehörigen Michał und bekommt im Herbst 2020 einen Sohn. Agnieszka muss nun im Konsulat innerhalb eines Jahres nach der Geburt eine Geburtsanzeige machen, damit ihr Sohn die deutsche Staatsangehörigkeit erwirbt.
Nachbeurkundung
Die deutsche Geburtsurkunde wird zwar den Staatsangehörigkeitsausweis nicht ersetzen. Sie ist aber wichtig, weil darin die Geburt und der Name einer Person für den deutschen Rechtsbereich beurkundet werden. Der Antrag auf Nachbeurkundung der Geburt wird in der zuständigen Auslandsvertretung gestellt, diese leitet ihn dann an das zuständige Standesamt in Deutschland weiter. Für Deutsche ohne deutschen Wohnsitz ist zentral das Standesamt I in Berlin zuständig.
Welche Unterlagen für die Nachbeurkundung der Geburt benötigt werden, können der Webseite des Konsulats entnommen werden. Für Rückfragen und eine Terminvereinbarung steht das Konsulat gerne zur Verfügung. Für die Beglaubigung der Unterschrift und der Kopien fallen zunächst Gebühren in Höhe von 30 Euro an. Vom deutschen Standesamt werden dann noch gesondert Gebühren erhoben. Die Kosten sollten sich max. auf insgesamt ca. 120 Euro belaufen. Wichtig dabei ist: Man darf aber das Zeitfenster von einem Jahr nach Geburt des Kindes nicht verpassen.
Um es also nochmal deutlich zu machen: Deutsch-polnische Doppelstaater, die nach dem 31.12.1999 im Ausland geboren wurden (das sind jetzt 18-Jährige), müssen die Auslandsgeburt ihres Kindes bei einem deutschen Standesamt innerhalb eines Jahres nachbeurkunden lassen. Nur dann erwerben die Kinder die deutsche Staatsangehörigkeit.
Rudolf Urban
Sind Sie beim Kontakt mit den deutschen Auslandsvertretungen oder Behörden in Deutschland auf Probleme oder neue Regelungen gestoßen, die für Sie verwirrend sind, dann melden Sie sich bei uns. Tel. 77 454 65 56, E-Mail: r.urban@wochenblatt.pl
Z konsulatu: Obywatelstwo dla dzieci dzisiejszej młodzieży
Nie zwlekać
Dzieci osób urodzonych po 31.12.1999 roku nie będą w Niemczech automatycznie uważane za obywateli dwóch państw, na co zwracaliśmy też uwagę na łamach „Wochenblatt.pl”. O tym, co powinny wiedzieć zainteresowane osoby, informujemy w nowym cyklu pt. „Z konsulatu”, w którym objaśniamy nowe czy mniej znane regulacje prawne.
Jeszcze kilka lat temu było tak, że stwierdzenie niemieckiego obywatelstwa osoby urodzonej w Polsce nie miało związku z konkretną datą, dzięki czemu począwszy od pierwszej połowy lat 90. nie tylko dzieci i młodzież, lecz przede wszystkim osoby dorosłe skorzystały z możliwości uzyskania dokumentu potwierdzającego posiadanie obywatelstwa (tzw. Staatsangehörigkeitsausweis), a następnie niemieckiego paszportu. To się jednak skończyło.
Ważny rok urodzenia
Obecnie decyduje bowiem miejsce urodzenia dziecka i jego niemieckich rodziców wzgl. rodzica będącego Niemcem. Jeżeli zarówno rodzic będący Niemcem lub oboje niemieccy rodzice, jak i dziecko urodzili się po dniu 31.12.1999 roku poza granicami Niemiec, trzeba udokumentować w Niemczech fakt urodzenia dziecka, aby otrzymało ono niemieckie obywatelstwo.
Konkretny przykład: Pan Kaczmarczyk jest polsko-niemieckim „dwupaszportowcem” mieszkającym w regionie opolskim, gdzie 1.02.2000 przychodzi na świat jego córka Agnieszka. Także ona ma podwójną, polsko-niemiecką przynależność państwową. Wiosną 2020 roku wychodzi za mąż za obywatela polskiego Michała, a jesienią 2020 roku rodzi syna. Agnieszka musi w ciągu roku od daty urodzenia dziecka złożyć w konsulacie zawiadomienie o jego urodzeniu, aby jej syn uzyskał niemieckie obywatelstwo.
Udokumentowanie urodzenia dziecka
Wprawdzie niemiecki akt urodzenia nie zastępuje dokumentu potwierdzającego posiadanie obywatelstwa, ale jest on ważny, ponieważ dokumentuje on fakt urodzenia oraz imię i nazwisko danej osoby na potrzeby niemieckiego obszaru prawnego. Wniosek o udokumentowanie urodzenia dziecka składa się we właściwym przedstawicielstwie zagranicznym, które przekazuje go następnie do właściwego urzędu stanu cywilnego w Niemczech. Dla Niemców nieposiadających miejsca zamieszkania w Niemczech właściwą jednostką centralną, którą należy powiadomić o fakcie urodzenia oraz podać imię i nazwisko danej osoby na potrzeby niemieckiego obszaru prawnego jest urząd stanu cywilnego Standesamt I w Berlinie.
Jak się dowiedzieliśmy w konsulacie Niemiec w Opolu, powyższe dokumenty można najpierw przesłać do konsulatu w postaci skanów, aby uzg0dnić termin. Koszty wynoszą ogółem ok. 120 euro. W tym wypadku istotne jest to, że w celu zachowania terminu wystarczy wysłać wstępne pismo czy wstępną wiadomość e-mail na adres właściwego przedstawicielstwa, natomiast wniosek można będzie podpisać później, a dokumenty mogą być dosłane w późniejszym czasie. Nie można jednak przegapić ram czasowych, które wynoszą jeden rok od chwili narodzin dziecka.
Podkreślmy więc jeszcze raz: Osoby posiadające podwójną, polsko-niemiecką przynależność państwową urodzone za granicą po 31.12.1999 roku (są to obecnie 18-latki) muszą udokumentować w niemieckim urzędzie stanu cywilnego fakt urodzenia ich dziecka i złożyć wniosek o wydanie niemieckiego aktu urodzenia. Tylko wtedy dzieci uzyskają niemieckie obywatelstwo.
Rudolf Urban
Jeżeli podczas kontaktów z przedstawicielstwami zagranicznymi Niemiec lub urzędami w Niemczech natrafiłeś na problemy lub nowe regulacje prawne, które są dla Ciebie niezrozumiałe, zgłoś się do nas. Tel. 77 454 65 56, e-mail: r.urban@wochenblatt.pl
