Oczywiście szkół w województwie warmińsko-mazurskim nie ominęły cięcia dotacji na nauczanie języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej, o których zadecydował niedawno Sejm. Ale ilu uczniów faktycznie korzysta z tej oferty w regionie?
W bieżącym roku szkolnym 2021/2022 języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej na Warmii i Mazurach uczy się 2182 uczniów – o ośmiu więcej niż rok wcześniej. Są oni rozmieszczeni w 43 szkołach na terenie całego województwa. Dla porównania, w roku szkolnym 2020/2021 takich dzieci i młodzieży było jeszcze 2174 w 45 szkołach.
Szkoła podstawowa w Gryźlinach (Grieslienen) oraz ta w gminie Stawiguda (Stabigotten), a także szkoła zawodowa 1 stopnia w Nidzicy (Neidenburg) – w przeciwieństwie do ubiegłego roku – nie oferują obecnie lekcji języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej. Dyrektor szkoły zawodowej Jacek Skwarski tak tłumaczy tę okoliczność w swojej placówce: – Lekcje języka niemieckiego jako języka mniejszości rozpoczęły się w naszej szkole cztery lata temu. Uczniowie odpowiedniego rocznika ukończyli szkołę w czerwcu 2021 r. Nie mieliśmy żadnych nowych zainteresowanych. Myślę, że wiem dlaczego – nasi uczniowie są bardzo obciążeni nauką. Mają wiele lekcji, a na dodatek muszą odbywać praktyki w zakładach pracy. To wszystko zajmuje dużo czasu i jestem pewien, że dlatego nie było nowych zainteresowanych – wyjaśnia.
Szkoła podstawowa nr 14 w Olsztynie (Allenstein) pokazuje, że może to iść także w drugą stronę. Język niemiecki jako język mniejszości narodowej został tam bowiem włączony do programu nauczania. Ogólnie zauważalne jest to, że w całym mieście Olsztynie liczba osób uczących się języka niemieckiego jako języka mniejszości wzrosła z 83 do 199.
Na uznanie zasługuje również miasto Nidzica, gdzie aż pięć szkół oferuje język niemiecki jako język mniejszości; w gminach wiejskich powiatu nidzickiego jest ich siedem. Łącznie 442 dzieci uczy się w tym powiecie języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej.
Niepokojącym zjawiskiem jest jednak zanikanie języka niemieckiego w przedszkolach. Zjawisko to obserwujemy już piąty rok z rzędu. A przecież dewiza brzmi: im wcześniej zaczniesz uczyć się języka, tym lepiej!
Lech Kryszałowicz
Na Warmii i Mazurach nauczanie języka niemieckiego jako języka mniejszości rozpoczęło się w 2005 r. w trzech szkołach: w Łynie (Lahna), Szkotowie (Skottau) i Nidzicy. W tym czasie z tej oferty skorzystało nieco ponad 100 dzieci. Inicjatorem zajęć był nieżyjący już Albert Wylengowski, ówczesny przewodniczący mniejszości niemieckiej w Nidzicy.
