Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Zdrowie: Moc właściwości witaminy A

Witamina A pełni szereg ważnych funkcji w organizmie. Niezbędna jest m.in. w procesie widzenia, a przy tym wzmacnia układ odpornościowy i może zapobiegać rozwojowi nowotworów. Poprawia też wygląd skóry, dzięki czemu znalazła zastosowanie w kosmetyce, a jakie jeszcze właściwości posiada, jakie są objawy jej niedoboru i w jakich produktach można ją znaleźć?

 

 

Zacznijmy od tego, że witamina A bierze udział w syntezie białek i w przemianach tłuszczów. Sprzyja też zdolności regeneracyjnej komórek i uczestniczy w prawidłowym przebiegu procesów wzrostowych i ma potencjalne działanie antynowotworowe. Z tego też powodu przypisuje się jej rolę w prewencji i spowolnieniu progresji nowotworów jelita grubego, stercza, piersi oraz płuc. Witamina A wchodzi też w skład barwnika wzrokowego znajdującego się w pręcikach siatkówki oka, biorąc udział w procesie widzenia, a charakterystycznym objawem jej niedoboru jest ślepota zmierzchowa, zwana kurzą ślepotą.

 

Witamina A przyspiesza odnowę naskórka, wzmacnia jego funkcję ochronną i zmniejsza utratę wody ze skóry. Zwiększa wytwarzanie kolagenu i elastyny – podstawowych składników budulcowych skóry – i likwiduje drobne zmarszczki oraz przebarwienia, sprawiając, że skóra jest jędrna, elastyczna i nawilżona. Poza tym beta-karoten, czyli prowitamina A, jest dodatkowym „filtrem przeciwsłonecznym”, który zmniejsza wrażliwość na promieniowanie UV, a tym samym ryzyko poparzenia skóry.

 

 

Szkodliwy niedobór

Należy też podkreślić, że brak lub zbyt mała ilość witaminy A w organizmie może być wynikiem zaburzenia jej wchłaniania, zbyt ubogiej diety (za mało białka lub tłuszczów), picia alkoholu, palenia tytoniu, źle zbilansowanej diety w przypadku dzieci i osób w podeszłym wieku. Jej niedobór w organizmie objawia się zmniejszeniem odporności na infekcje, zahamowaniem wzrostu, zmianami w układzie nerwowym, a u osób starszych – dzwonieniem w uszach. Innym objawem jej niedoboru jest bardzo przesuszona, wręcz szorstka skóra na łokciach, kolanach, ramionach i udach, niedowidzenie o zmierzchu i w nocy oraz suchość gałki ocznej (brak łez). Dłużej trwający niedobór witaminy A może prowadzić do wysychania rogówki i spojówki, a nawet do zmętnienia i rozmiękczania rogówki.

 

Warto wiedzieć, że wzrost zapotrzebowania na witaminę A obserwuje się u osób z chorobami układu pokarmowego, podczas długotrwałego stresu i infekcji oraz przy stosowaniu diety zawierającej bardzo małe ilości tłuszczu (5–10 g/d).

 

 

Nadmiar też groźny!

Okazuje się, że nadmiar witaminy A może być toksyczny, przede wszystkim dla płodu. Jej przedawkowanie może bowiem spowodować rozwój wad wrodzonych. Dlatego kobiety w ciąży nie powinny sięgać po suplementy diety zawierające witaminę A, a także winny ograniczyć spożycie mięs, które zawierają witaminę A w postaci retinolu (np. wątróbki). Można natomiast jeść w dowolnej ilości warzywa i owoce zawierające beta-karoten, gdyż jest on przekształcany w wątrobie w witaminę A w takiej ilości, jakiej organizm potrzebuje. Należy dodać, że jedząc warzywa i owoce, nie ma możliwości przedawkowania witaminy A. Innymi negatywnymi skutkami nadmiaru witaminy A są: drażliwość, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zmiana zabarwienia skóry, powiększenie wątroby i śledziony, świąd skóry, bóle głowy, światłowstręt, drgawki, łamliwość paznokci i wypadanie włosów. Należy dodać, że witamina A występuje jako retinol w produktach pochodzenia zwierzęcego i w formie prowitaminy A, czyli beta-karotenu, w produktach pochodzenia roślinnego.

 

Karolina Świerc

 

 

Show More