Przed każdymi wyborami parlamentarnymi pojawia się stwierdzenie, że mniejszość niemiecka nie musi się angażować w kampanię wyborczą, bo ma ustawową gwarancję jednego miejsca w Sejmie. To jednak tylko mit. Komitety wyborcze utworzone przez mniejszości narodowe również muszą zabiegać o głosy, aby brać udział w podziale mandatów.
Wchodzimy właśnie w gorący okres przedwyborczy. Komitety rozwieszają banery i plakaty, wolontariusze rozdają ulotki i inne gadżety, a kandydaci na posłów i senatorów starają się być wszędzie tam, gdzie ich potencjalni wyborcy organizują spotkania czy festyny, aby przekonać do swoich racji i programu wyborczego.
Także mniejszość niemiecka utworzyła komitety wyborcze w województwie opolskim i śląskim i również, jak ich konkurenci, zabiega o poparcie wśród wyborów. Kampania ta jest potrzebna, bo mniejszość niemiecka nie ma gwarantowanego miejsca w Sejmie. Faktycznie mniejszości narodowe, które utworzą komitety wyborcze, są zwolnione jedynie z tzw. 5-procentowego progu wyborczego w skali kraju, co reguluje Kodeks wyborczy. Taki zapis został wprowadzony, aby dać mniejszościom, które z natury rzeczy nie są reprezentowane w całym kraju, a jedynie w niektórych regionach przez siebie zamieszkanych, możliwość ubiegania się o mandaty w Sejmie.
Czy i ile takich mandatów dany komitet mniejszości narodowej uzyska w swoim okręgu, zależy od liczby oddanych głosów. Jest więc możliwe, że komitety mniejszości niemieckiej, jeżeli uzyskają zbyt małe poparcie w swoich regionach, nie uzyskają żadnego mandatu poselskiego. To by oznaczało, że mniejszość niemiecka w nowym Sejmie po raz pierwszy nie miałaby żadnego reprezentanta.
Inaczej sytuacja wygląda w wyborach do Senatu. Tutaj w ogóle nie obowiązuje próg 5-procentowy, ponieważ w tych wyborach istnieją okręgi jednomandatowe i ten kandydat, który uzyskuje najwięcej głosów, staje się senatorem. Nie gra tutaj roli przynależność partyjna lub inne ogólnokrajowe wyliczenia.
Przypomnijmy, że Niemcy w Polsce to jedyna mniejszość narodowa, która bezpośrednio wprowadza posłów do Sejmu. Posłowie należący do innych mniejszości w Polsce startowali z partyjnych komitetów wyborczych.
Rudolf Urban
