Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Mistyka Ślęży i Anioł Ślązak

Ks. dr Ryszard Staszak popularyzuje postać Angelusa Silesiusa na różne sposoby. Właśnie ukazała się poświęcona tej postaci książka jego autorstwa. Foto: Marek Perzyński
Ks. dr Ryszard Staszak popularyzuje postać Angelusa Silesiusa na różne sposoby. Właśnie ukazała się poświęcona tej postaci książka jego autorstwa.
Foto: Marek Perzyński

Ks. dr Ryszard Staszak, proboszcz parafii w Sulistrowicach (Gross Silsterwitz) koło Sobótki (Zobten am Berge), w latach 2011–2015 wyremontował zamknięty od lat kościół na szczycie Ślęży (Zobtenberg). Tak odrodził się na niej katolicyzm. W naturalny sposób symbolem tego odrodzenia stał się Angelus Silesius, wybitny poeta mistyczny działający na Śląsku w okresie baroku. Ks. dr Staszak wydał właśnie poświęconą mu książkę „Angelus Silesius i mistyka w cieniu góry Ślęży”.

 

To książka bezcenna, przybliża tę wciąż mało znaną postać, choć powinno znać go nawet każde dziecko na Śląsku. Angelus Silesius przez całe życie związany był z Wrocławiem. Tutaj się urodził (1624) i zmarł (1677). W rzeczywistości nazywał się Johannes Scheffler, a Angelus Silesius to jego pseudonim artystyczny. Był nie tylko poetą, ale i księdzem, lekarzem oraz aktywnym działaczem ruchu katolickiego na Śląsku w okresie potrydenckim. Pisał traktaty antyprotestanckie (zebrane jako „Ecclesiologia“, wyd. 1677), odnowił ruch pielgrzymkowy do Trzebnicy (Trebnitz) i procesje Bożego Ciała we Wrocławiu zaniechane w tym mieście w początkach reformacji, tj. od 1525 r. Jego najwybitniejszym dziełem są krótkie wiersze zebrane w publikacji „Cherubinischer Wandersmann” (wyd. Kłodzko/Glatz 1675; w polskim przekładzie „Cherubinowy wędrowiec” albo „Anielski pątnik”). Obecnie to już klasyka literatury mistycznej i barokowej.

 

Mistyka codzienności

 

Angelus Silesius domagał się pobożności aktywnej, kreującej w człowieku obraz Boga. Zasady mistyki codzienności formułował razem z Bernhardem Rosą, opatem opactwa cystersów w Krzeszowie (Grüssau), z którym współpracował. Mistykę rozumieli jako umiejętność dostrzeżenia człowieka wszędzie, przede wszystkim w pięknie dzieł Bożych i ludzkich. Angelus Silesius próbował pozyskać dla wiary katolickiej mieszkańców zdominowanego przez protestantów Wrocławia na różne sposoby. Założył na głowę cierniową koronę i wziął na ramiona krzyż niczym Chrystus podczas pierwszej od 130 lat procesji eucharystycznej we Wrocławiu (22.08.1661 r.). Sam miał doświadczenie konwersji, gdyż porzucił protestantyzm na rzecz katolicyzmu. Całe życie spędził przy kościele św. Macieja we Wrocławiu i w nim został pochowany.

 

Śląski Olimp

 

Zdaniem ks. Ryszarda Staszaka, Angelus Silesius wspomagał darowiznami kościoły w Sobótce zniszczone podczas wojny 30-letniej (1618–1648), zwłaszcza kościół św. Anny, który w XVII w. stał się ważnym miejscem pielgrzymkowym poświęconym św. Annie. Od pradziejów zaś miejscem religijnego zainteresowania była sąsiednia góra Ślęża, zwana śląskim Olimpem – w okresie przedchrześcijańskim była centrum kultu solarnego, a po chrystianizacji znalazła się w oddziaływaniu mnichów z zakonu kanoników regularnych, którzy otrzymali Ślężę jako uposażenie i zbudowali na niej kościół. Musiała budzić zainteresowanie Anioła Ślązaka, skoro znajduje się między Wrocławiem i Krzeszowem, do którego pielgrzymował. Dodajmy, że remont kościoła na Ślęży został uwieńczony jego rekonsekracją, której dokonał 1.05.2015 r. wielki Ślązak, metropolita wrocławski ks. abp Józef Kupny. 9 września br. zapowiedziano wizytę w kościele na Ślęży prezydenta Polski Andrzeja Dudy.

 

Marek Perzyński

Show More