Dzięki dodatkowym środkom z budżetu federalnego w 2020 r. udało się wdrożyć szereg nowych inicjatyw na rzecz mniejszości niemieckiej w Polsce. Należy do nich oferta edukacyjna Związku Niemieckich Stowarzyszeń pn. „Deutsch AG”, adresowana do uczniów siódmej i ósmej klasy szkoły podstawowej. Projekt, w którym uczestniczy 200 grup liczących ogółem ok. 1500 osób z całej Polski, okazał się pełnym sukcesem pomimo ograniczeń koronawirusowych i jest kontynuowany również w 2021 r.
Projekt „Deutsch AG” powstał, aby umożliwić uczniom dwóch ostatnich klas szkoły podstawowej, którzy do szóstej klasy mieli język niemiecki jako język mniejszości, rozszerzone lekcje niemieckiego również w siódmej i ósmej klasie. Dzieje się tak dlatego, że od 2018 r. obowiązuje nowa interpretacja przepisów o szkolnictwie mniejszościowym, zgodnie z którymi język niemiecki nie może być już nauczany jednocześnie jako język obcy i język mniejszości narodowej w dwóch ostatnich klasach szkoły podstawowej. Większość uczniów traci w ten sposób dwie lub trzy lekcje tygodniowo, w zależności od tego, czy decydują się na naukę niemieckiego jako języka mniejszości narodowej czy języka obcego.
“Tej sytuacji ma więc przeciwdziałać oferta „Deutsch AG”, która jest finansowana ze środków federalnego ministerstwa spraw wewnętrznych. Dla grup, które zostały zgłoszone, będą to dwie godziny tygodniowo. Celem jest nie tylko dalsze aktywne posługiwanie się językiem, lecz również zdobywanie wiedzy z zakresu realioznawstwa, co jest ważne dla regionów, w których mieszka mniejszość niemiecka, ponieważ kształtuje także tożsamość mniejszości. Ma to też jednak znaczenie z puntu widzenia późniejszej drogi zawodowej uczniów. Jeśli bowiem rozejrzeć się na rynku pracy, nieodzowna jest znajomość języków niemieckiego i angielskiego. Szczególnie na Opolszczyźnie jest to więc nie tylko plus, ale wręcz konieczność”,
mówi Sybilla Dzumla, koordynatorka projektu z ramienia Związku Niemieckich Stowarzyszeń.
Udany rok
Podobnie jak pierwszy semestr od września 2020 r., drugi semestr od lutego 2021 r. odbywał się głównie online. Utrudniało to pracę grup, ale organizatorzy byli przygotowani na wszystko i mieli „koronawirusowy plan awaryjny”. W ten sposób program nauczania w „Deutsch AG” mógł być realizowany również online.
Dla Sybilli Dzumli najważniejsze jest jednak to, że liczba grup uczestniczących w semestrze 2021 nie zmniejszyła się w widoczny sposób z powodu pandemii. – Jeśli w niektórych szkołach grupy nie kontynuowały działalności, to głównie z powodu zbliżających się egzaminów końcowych w maju, do których chcieli się przygotować ósmoklasiści. A tam, gdzie od lutego zgłosiło się mniej uczniów, dwie grupy w jednej szkole zostały przekształcone w jedną. Ogólnie rzecz biorąc, spadek jest jednak bardzo niewielki – mówi Sybilla Dzumla.
Projekt „Deutsch AG” odbywał się głównie na Opolszczyźnie, gdzie w bieżącym semestrze było 135 grup, na drugim miejscu znalazło się województwo śląskie z 35 grupami. Pozostałe były rozproszone po innych regionach Polski, gdzie mniejszość niemiecka żyje w diasporze. Sybilla Dzumla uważa, że właśnie tam w najbliższym półroczu nastąpi wzrost liczby grup „Deutsch AG”. – Obowiązujący od dwóch lat na Górnym Śląsku zakaz jednoczesnego nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszości i języka obcego w dwóch ostatnich klasach szkoły podstawowej dopiero od września tego roku zostanie w pełni wprowadzony np. na Warmii i Mazurach, a już otrzymaliśmy sygnały m.in. z Nidzicy, że na pewno powstaną tam kolejne grupy, które zrekompensują utratę lekcji niemieckiego.
Czas na zgłoszenia
Już teraz można zgłaszać się do „Deutsch AG”. Władze VdG poinformowały już samorządy, szkoły i organizacje mniejszości niemieckiej o możliwości składania wniosków. Ważne jest, aby zajęcia w ramach projektu odbywały się w pomieszczeniach szkolnych, choć nie są to bynajmniej regularne lekcje języka niemieckiego. Dlatego też to właśnie szkoły w pierwszej kolejności zgłaszają swój udział. – Apeluję jednak również do rodziców, aby zapisywali swoje dzieci do grup w szkołach, ponieważ sama jestem mamą chłopca w tym wieku i wiem, że młodzież często nie zdaje sobie jeszcze sprawy z wagi języka. A „Deutsch AG” daje naprawdę możliwość jeszcze lepszego opanowania języka niemieckiego. Dlatego rodzice nie powinni przegapić takiej okazji dla swoich dzieci – mówi Sybilla Dzumla.
Wszelkie istotne informacje na temat „Deutsch AG” można uzyskać na stronie internetowej www.vdg.pl lub telefonicznie pod numerem 77 454 78 78.
Rudolf Urban
