Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Die Gedanken sind frei

Nadzieja na zmianę

W tym tygodniu członkowie Europejskiego Forum Dialogu, które funkcjonuje w ramach FUEN, udają się do Strassburga. Również piszący te słowa jest członkiem tej delegacji. Nie jedziemy po to, by spotkać się w Parlamencie Europejskim, lecz wyłącznie w celu pogłębienia dialogu ze strukturami Rady Europy. Związane jest to z faktem, że od wielu lat pomimo wielokrotnych prób i zabiegów nie udaje się doprowadzić do tego, by Unia Europejska zechciała zwrócić większą uwagę na społeczności mniejszości narodowych i etnicznych. Mimo że w UE co najmniej 50 mln obywateli do nich należy.

Obecny stan prawny sprawia, że kompetencje w zakresie prawa mniejszościowego w pełni pozostają po stronie państw członkowskich, co stale pogłębia różnice w ich sytuacji. Niektóre państwa z roku na rok poprawiają standardy w tym zakresie, a inne utrzymują je na niskim poziomie, a nawet pogarszają. Komisja Europejska w takich sytuacjach zasłania się brakiem kompetencji, a nawet go nadinterpretuje, co pokazała dyskryminacja mniejszości niemieckiej w Polsce. Prawnicy Komisji cynicznie argumentowali, że chociaż Warszawa faktycznie dyskryminuje ponad 50 tys. dzieci niemieckiego pochodzenia, mimo iż traktaty unijne zakazują wszelkiej dyskryminacji, jednak ze względu na fakt, że dzieje się to w obrębie szkolnictwa, to KE nie może i nie chce reagować. Dlatego FUEN od lat prowadzi batalię o zmianę tego stanu poprzez inicjatywę obywatelską MSPI, a także apelując do wyborców, by nie głosowali na przeciwników poszerzenia kompetencji UE w obszarze polityki mniejszościowej. Po wyborach struktury unijne dopiero się kształtują. Tymczasem UE posługuje się w procesie poszerzania dokumentami Rady Europy, zarówno w zakresie ochrony mniejszości narodowych, jak i ich języków.

Polska i inne kraje wchodzące do UE ratyfikowały je, a problem polega tylko na tym, iż ich egzekwowanie jest nieskuteczne i bazuje na „dobrej woli” państw. Praktyka pokazuje, że to mało skuteczne. Jednak w przypadku dyskryminacji naszych dzieci w szkołach czy w przypadku nieuznawania mniejszości niemieckiej przez kolejne rządy Słowenii jedynie Rada Europy nie uchylała się od reakcji. Dlatego FUEN uznał, że nawiązanie ściślejszej współpracy z tymi strukturami może poprawić skuteczność monitorowania wywiązywania się państw z podjętych wobec mniejszości narodowych zobowiązań. Przyznaję, że mam taką nadzieję i tylko żal, że przedstawiciele Polski w Radzie Europy nie odpowiedzieli na indywidualne zaproszenie do spotkania z delegacją FUEN. Takie spotkania odbędą się natomiast z reprezentantami: Węgier, Szwecji, Niemiec, Hiszpanii i Ukrainy. Z polską delegacją będzie więc szansa spotkać się tylko w czasie plenarnego posiedzenia Rady Europy. To też obrazuje niezmiennie obojętne podejście polskich polityków do sytuacji mniejszości narodowych.

 

Bernard Gaida

Show More