Anfang 1990 war es nach jahrelangen Bemühungen endlich soweit: die Deutschen in den damals drei Woiwodschaften Oppeln, Kattowitz und Tschenstochau, in die Oberschlesien verteilt gewesen war, konnten sich über eine Eintragung in das jeweilige Vereinsregister freuen. Nun, 30 Jahre später, wollen die Organisationen das Jubiläum gebührend feiern.
Quelle SKGD
Als erste wurde die “Sozial-Kulturelle Gesellschaft der Bevölkerung deutscher Abstammung in der Woiwodschaft Kattowitz” registriert, und zwar bereits am 16. Januar 1990. Ihr folgte genau eine Woche später, am 23. Januar, die gleichnamige Organisation in der damals noch bestehenden Woiwodschaft Tschenstochau, wobei die dortigen Deutschen im heute zu Oppeln gehörenden Kreis Rosenberg leben. Als letzte wurde die deutsche Minderheit in der Oppelner Region am 14. Februar ins Vereinsregister eingetragen.
Ein Fest für alle
Diese gibt nun auch den Auftakt zum Jubiläumsjahr der deutschen Minderheit in Oberschlesien. “Dabei wollen wir aber die Rosenberger, die vor 30 Jahren als eigenständige Organisation entstanden sind, nicht vergessen, weshalb auch diese Kreisstadt als Ort der ersten Feierlichkeit im Jahr 2020 gewählt wurde. Wir laden unsere Mitglieder schon heute zur Teilnahme ein”, sagt Zuzanna Donath-Kasiura, stellvertretende Geschäftsführerin der Oppelner SKGD. Und so wird am 2. Februar um 15 Uhr in der dortigen Fronleichnamskirche eine Heilige Messe gelesen. Danach folgt im Kulturhaus eine Podiumsdiskussion über die Anfänge und die Entwicklung der Organisation der Deutschen in der Woiwodschaft Oppeln.
Das soll aber nur der Anfang sein. “In den letzten 30 Jahren haben Tausende von Menschen für die Organisation gearbeitet und sich in ihren Reihen, vor allem an der Basis, ehrenamtlich engagiert. Deshalb rufe ich unsere Ortsgruppen und Gemeindevorstände auf, in diesem Jahr in den lokalen Strukturen das Jubiläum zu feiern, denn es ist ja unser gemeinsames Fest”, sagt Rafał Bartek, Vorsitzender der SKGD im Oppelner Schlesien.
Konzerte und Publikationen
Das Jubiläum der Oppelner SKGD soll aber nicht nur an der Basis gefeiert werden, es wird auch mehrere Jubiläumskonzerte in verschiedenen Teilen der Woiwodschaft geben. “Wir planen zudem eine zentrale Jubiläumsveranstaltung und hoffen, dass wir dabei auch hochrangige Gäste aus der deutschen und polnischen Politik werden begrüßen können. Das wäre ein deutliches Signal für die Wertschätzung unserer Arbeit”, meint Rafał Bartek. Außerdem ist traditionell eine Publikation geplant, die einen Rückblick auf die vergangenen Jahre bietet. Wie diese allerdings genau aussehen wird, wird noch nicht verraten.
“Mein Schwiegervater sagt, man kann einen Geburtstag immer ein halbes Jahr davor und ein halbes Jahr danach feiern. Ich lade also alle dazu ein, das gesamte Jahr 2020 im Zeichen des 30jährigen Jubiläums unserer Gesellschaft zu verleben”, sagt Rafał Bartek.
Rudolf Urban
Auch in unserer Zeitung schauen wir auf die letzten 30 Jahre der SKGD, und zwar in der Ausgabe am 14. Februar.
Jubileusz: Mniejszość niemiecka w województwach górnośląskich obchodzi 30. urodziny
Wspólne święto
Na początku 1990 roku, po długoletnich staraniach, nastał moment, w którym Niemcy żyjący w trzech ówczesnych województwach: opolskim, katowickim i częstochowskim, na które podzielony był Górny Śląsk, z radością doczekali wpisania ich do rejestrów stowarzyszeń. Teraz, 30 lat później, poszczególne organizacje pragną należycie uczcić ten jubileusz.
Jako pierwsze zarejestrowane zostało Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Ludności Niemieckiego Pochodzenia Województwa Katowickiego, co miało miejsce już 16 stycznia 1990 roku. Dokładnie tydzień później, 23 stycznia, zawiązała się organizacja o tejże nazwie w istniejącym wtedy jeszcze województwie częstochowskim, przy czym tamtejsi Niemcy żyją w należącym dziś do województwa opolskiego powiecie oleskim. Jako ostatnia, 14 lutego do rejestru stowarzyszeń wpisana została mniejszość niemiecka na Opolszczyźnie.
Święto dla wszystkich
I ona właśnie dokona inauguracji jubileuszowego roku mniejszości niemieckiej na Górnym Śląsku. – Jednocześnie nie zapominamy o oleśnianach, którzy przed 30 laty powołali do życia samodzielną organizację, w związku z czym także to powiatowe miasto zostało wybrane jako miejsce, w którym odbędzie się pierwsza uroczystość roku 2020. Już dziś zapraszamy naszych członków do wzięcia w niej udziału – mówi Zuzanna Donath-Kasiura, zastępca dyrektora biura oraz sekretarz opolskiego TSKN. 2 lutego o godz. 15.00 w tamtejszym kościele Bożego Ciała zostanie odprawiona msza święta, po czym w miejscowym domu kultury odbędzie się dyskusja panelowa poświęcona początkom i rozwojowi organizacji Niemców w województwie opolskim.
To będzie jednak tylko początek. – Na przestrzeni ostatnich 30 lat tysiące osób pracowało na rzecz organizacji, angażując się społecznie w jej szeregach, przede wszystkim na poziomie lokalnym. Dlatego apeluję do naszych kół terenowych i zarządów gminnych o uczczenie tego jubileuszu w lokalnych strukturach, bo to jest przecież nasze wspólne święto – mówi Rafał Bartek, przewodniczący TSKN na Śląsku Opolskim.
Koncerty i publikacje
Obchody 30-lecia opolskiego TSKN odbędą się wszakże nie tylko na szczeblu lokalnych struktur. Zostaną też zorganizowane liczne koncerty jubileuszowe w różnych częściach województwa. – Prócz tego planujemy zorganizowanie centralnej uroczystości jubileuszowej i mamy nadzieję, że będziemy na niej mieli okazję powitać również wysokich rangą gości reprezentujących gremia polityczne Niemiec i Polski. Byłoby to wyraźnym sygnałem doceniania naszej pracy – uważa Rafał Bartek. Poza tym tradycyjnie w planach jest też wydanie okolicznościowej publikacji, stanowiącej retrospekcję wydarzeń, jakie miały miejsce w minionych latach. Na razie pozostaje wszakże tajemnicą, jak będzie ona dokładnie wyglądała. – Mój teść zawsze powtarza, że urodziny można świętować zarówno pół roku wcześniej, jak i pół roku później. Zapraszam więc wszystkich do spędzenia całego roku 2020 pod znakiem jubileuszu 30-lecia naszego Towarzystwa – mówi Rafał Bartek.
Rudolf Urban
Na łamach naszej gazety spojrzymy też na ostatnie 30 lat istnienia TSKN, co uczynimy w wydaniu, które ukaże się 14 lutego.
