Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Odszedł pionier pojednania

Hans Koschnik Foto: Senatspressestelle Bremen/Wikimedia Commons.
Hans Koschnik
Foto: Senatspressestelle Bremen/Wikimedia Commons.

Był nie tylko wybitnym samorządowcem, ale przede wszystkim człowiekiem wielkiej odwagi. 21 kwietnia w Bremie zmarł Hans Koschnik – burmistrz Bremy, poseł do Bundestagu i pierwszy polityk, który w czasach „żelaznej kurtyny” zrobił krok w kierunku nawiązania samorządowych stosunków polsko-niemieckich.

 

– Był człowiekiem, który z wielką pasją walczył o demokrację – napisał w liście kondolencyjnym dotyczącym śmierci polityka SPD prezydent Niemiec Joachim Gauck. Mowa o Hansie Koschniku, Niemcu, którego władze dzisiejszego Gdańska uczciły opuszczeniem flagi do połowy i wystawieniem księgi kondolencyjnej, do której wpisał się także dzisiejszy prezydent miasta Paweł Adamowicz. Precedensem jest, by jakikolwiek polski samorząd tak zareagował na wieść o śmierci niemieckiego polityka. Dla dzisiejszego Gdańska Hans Koschnik był jednak kimś więcej niż tylko partnerem, był – jak określono na oficjalnej stronie – przyjacielem.

 

Początki kariery

 

Hans Koschnik niemal całe swoje życie poświęcił jednemu miastu – Bremie. To w tym mieście się urodził, tu także w wieku 87 lat zmarł. Politycznie związany był z Socjalistyczną Partią Niemiec (SPD). Lewicowe zacięcie odziedziczył po rodzicach. Zarówno matka, jak i ojciec byli politycznie szykanowani przez nazistów za swoje poglądy. Jako że oboje część swojego życia spędzili w więzieniu, mody Koschnik wychowywał się u dziadków.

 

Już krótko po zakończeniu drugiej wojny światowej późniejszy burmistrz wykazywał zainteresowanie działalnością samorządową. Po skończeniu szkoły natychmiast zatrudnił się jako asystent w bremeńskim ratuszu. Widząc błyskotliwość młodego działacza, przełożeni szybko umożliwili mu awans. Mając zaledwie 29 lat, został kierownikiem jednego z miejskich wydziałów, piął się w górę także w strukturach swojej partii, był nawet zastępcą samego Willy’ego Brandta w SPD. U szczytu kariery znalazł się 9 lat później, kiedy w 1967 został wybrany na burmistrza Bremy, funkcję tę sprawował nieprzerwanie przez 18 lat.

 

Partnerstwo do dziś

 

W pamięci Niemców Hans Koschnik pozostanie przede wszystkim jako wybitny samorządowiec, który znacząco przyczynił się zarówno do gospodarczego, jak i naukowego rozwoju Bremy. Za jego kadencji powstał np. Uniwersytet Bremeński oraz zbudowano fabrykę Mercedesa, która dała pracę niemal 20 tysiącom mieszkańców. W Polsce Koschnika pamięta się przede wszystkim jako pioniera pojednania. Już w 1976 roku, czyli w czasach głębokiego komunizmu, burmistrz miał odwagę wyciągnąć dłoń za żelazną kurtynę. W tym właśnie roku zwrócił się mianowicie do ówczesnego prezydenta Gdańska Andrzeja Kazanowskiego z propozycją partnerstwa obu miast. Kazanowski mimo członkostwa w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej przyjął propozycję współpracy, która obowiązuje do dziś. Partnerstwo dotyczy sfery gospodarczej, wymiany kulturalnej, wymiany grup młodzieżowych, spotkań branżowych oraz organizowania Dni Gdańska w Bremie i Dni Bremy w Gdańsku.

 

U schyłku swojej politycznej kariery Koschnik swoją działalność przeniósł jeszcze na poziom krajowy. Przez dwie kadencje był posłem do Bundestagu i w wyniku swojej sporej aktywności zagranicznej był nawet typowany na szefa niemieckiej dyplomacji. Ostatecznie jednak funkcji nie objął. Za swoje zasługi dla Gdańska otrzymał w roku 1994 tytuł jego honorowego obywatela.

 

Debata ku pamięci

 

Tytuł honorowego obywatela Gdańska nie był jedyną nagrodą za polsko-niemiecką działalność Koschnika. Polityk otrzymał szereg odznaczeń, a od stycznia 2000 do grudnia 2005 był przewodniczącym niemiecko-polskiej grupy parlamentarnej w Bundestagu i prezesem prezydium Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt.

 

Organizatorzy debaty na temat 40-lecia współpracy gdańsko-bremeńskiej, która odbędzie się w Europejskim Centrum Solidarności 9 maja, poświęcą jedną z jej części pamięci Hansa Koschnika, polityka niezwykle zasłużonego w dziele budowania przyjaznych relacji między Niemcami i Polską.

 

Łukasz Biły.

Show More