Chrzan to niedoceniane i wyjątkowe warzywo, które najczęściej jemy z okazji świąt. Szkoda, bo warto włączyć je do codziennej diety. Zawarte w nim związki mają m.in. działanie antybakteryjne. Jednak największym bogactwem chrzanu są substancje, które mają wiele korzyści zdrowotnych, bo działają antynowotworowo i zwalczają infekcje oraz choroby układu oddechowego.
Warto też wiedzieć, że chrzan jest niskokaloryczny – 100 g dostarcza zaledwie 48 kcal, a łyżka stołowa 7 kcal. Zawiera przy tym sporo witamin i składników mineralnych, w tym: witaminy A, C, K i z grupy B, cynk, fosfor, magnez, potas, sód, wapń, żelazo. Co więcej, to pikantne warzywo bogate jest w różne korzystne dla zdrowia związki roślinne, w tym glukozynolany, które rozkładają się na izotiocyjaniany i mogą chronić przed infekcjami i chorobami mózgu!
Nowotwór mu niestraszny
Szczególnie godne podkreślenia jest to, że glukozynolany i izotiocyjaniany zawarte w korzeniu chrzanu mogą chronić przed rakiem poprzez hamowanie wzrostu komórek nowotworowych i wspomaganie ich eliminacji. Niektóre związki chrzanu, takie jak sinigryna, mogą z kolei działać jako przeciwutleniacze i zwalczać uszkodzenia komórek spowodowane przez wolne rodniki. Inne badania sugerują, że związki zawarte w chrzanie zapobiegają rozwojowi raka okrężnicy, płuc i żołądka! Istotne jest też to, że olejek uwalniany po przecięciu korzenia chrzanu, o nazwie izotiocyjanian allilu, ma silne właściwości antybakteryjne. Badania sugerują, że może zwalczać wiele groźnych mikrobów, w tym E. coli, H. pylori i salmonellę. W jednym z badań okazało się, że izotiocyjaniany z korzenia chrzanu potrafią zabić sześć rodzajów bakterii jamy ustnej, a przy tym zapobiegają wzrostowi czterech rodzajów grzybów, które mogą prowadzić do przewlekłych infekcji paznokci. Konsumowanie tej przyprawy poprawia też pracę układu oddechowego. Chrzan powoduje bowiem pieczenie w zatokach, nosie i gardle, dlatego jest często stosowany w celu łagodzenia objawów przeziębienia i problemów z oddychaniem.
Nie za dużo
Chrzan stosuje się głównie jako przyprawę, najczęściej do mięsa lub ryb. Zazwyczaj spożywa się go w postaci, którą przygotowuje się z tartego korzenia, octu, cukru i soli. Popularny jest także sos chrzanowy, do którego dodaje się majonez lub kwaśną śmietanę. Chrzan jest także sprzedawany w postaci suplementów lub jako składnik herbatek do zaparzania. Jak do tej pory nie ustalono jednak bezpiecznego limitu spożycia chrzanu w tych postaciach, warto więc poradzić się lekarza. Tym bardziej, że możliwe skutki uboczne spożywania zbyt dużych ilości chrzanu nie są dobrze znane. Być może dlatego, że trudno jest zjeść naprawdę dużo tego warzywa. Na pewno należy stosować je oszczędnie, ponieważ chrzan jest bardzo ostry. Zbyt duża ilość tego korzenia może podrażniać jamę ustną, nos i żołądek. Spożywanie chrzanu może być również uciążliwe dla osób z wrzodami żołądka, problemami trawiennymi lub chorobami zapalnymi jelit. Nie wiadomo też, czy duże ilości chrzanu są bezpieczne dla dzieci, kobiet w ciąży i karmiących piersią. A zatem spożywać mało, ale regularnie.
Karolina Świerc
