Karczochy to warzywa bardzo cenione ze względu na ich właściwości zdrowotne oraz bogactwo składników odżywczych. Znane były już w starożytności, kiedy to stosowane je jako naturalny, łatwo dostępny lek na problemy trawienne oraz środek regulujący pracę wątroby i nerek.
W XX w. naukowcy odkryli, czemu zawdzięczamy zbawienny wpływ karczochów na nasze zdrowie. Okazuje się, że substancji o nazwie cynaryna. Według badaczy odpowiada ona za hamowanie syntezy cholesterolu w wątrobie, przyspiesza usuwanie trójglicerydów i cholesterolu wraz z żółcią oraz wspiera proces przemiany cholesterolu w kwasy żółciowe. Dzięki temu karczochy pozwalają utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu w organizmie oraz pomagają zapobiegać zmianom miażdżycowym, które najczęściej pojawiają się w tętnicach dużego układu krążenia.
Dobroczynne warzywo
Cynaryna wspiera też leczenie schorzeń układu pokarmowego – zaburzeń trawienia czy zespołu jelita drażliwego, a przy tym przyczynia się do regeneracji i poprawy ukrwienia wątroby. Karczoch zawiera także wiele antyoksydantów – kwercetynę, rutynę, antocyjany, kwas galusowy, luteolinę, kwas kawowy, kwas chlorogenowy, sylimarynę oraz wymienioną już cynarynę. Stanowią one naturalną barierę dla wolnych rodników, dlatego są często polecane w ramach profilaktyki chorób nowotworowych. Za sprawą obecności antyoksydantów karczochy opóźniają również procesy starzenia, a przy tym są sprzymierzeńcem osób chorujących na cukrzycę. Zawierają bowiem inulinę. W warzywach tych kryje się także kwas chlorogenowy, który zwiększa tolerancję glukozy i ogranicza wchłanianie cukrów w przewodzie pokarmowym. Sprawdzą się też jako element diety odchudzającej. Mają niską kaloryczność, niskie stężenie tłuszczu i zawierają dużą błonnika. Dzięki temu sprzyjają redukcji masy ciała i sprawiają, że jesteś fit. Na uwagę zasługuje też fakt, że wyciąg z karczochów jest wykorzystywany jako składnik kosmetyków do pielęgnacji cery trądzikowej. Dlaczego? Zawarta w tych warzywach cynaryna wykazuje właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne, natomiast witaminy z grupy B zapobiegają powstawaniu łojotoku skórnego. Ekstrakt z karczocha może być też składnikiem preparatów przeznaczonych do leczenia schorzeń dermatologicznych – egzemy, łuszczycy czy pokrzywki.
Najlepsze przepisy z karczochem
Dzięki swoim właściwościom karczochy coraz częściej goszczą także na naszych stołach. Świetną propozycją na dobry początek są karczochy pieczone, które odpowiednio oprawiamy, a następnie wkładamy do gotującej się wody z sokiem z cytryny. Na 1 karczocha powinno przypadać ok. 1 litra wody. Warzywa gotujemy przez ok. 35 minut, aż zmiękną. Odcedzamy karczochy i układamy w naczyniu żaroodpornym wysmarowanym oliwą z oliwek. Doprawiamy solą i pieprzem, posypujemy startym parmezanem i pieczemy przez 5–8 minut w 180 stopniach. Cóż, karczochy, które są szczególnie cenione przez mieszkańców basenu Morza Śródziemnego, powinny często znajdować się w naszym menu. Zarówno w poszukiwaniu nowych, wyjątkowych smaków, jak i w trosce o kondycję naszego organizmu.
Karolina Świerc
