Język niemiecki jako ojczysty w szkołach jest coraz bardziej popularny. W bieżącym roku szkolnym już ponad 2100 dzieci na Warmii i Mazurach uczy się go w szkołach.
Foto: Lech Kryszałowicz
W roku szkolnym 2019/20 języka niemieckiego jako ojczystego uczy się w szkołach 2166 dzieci. To o ponad 200 uczniów więcej niż w poprzednim roku szkolnym. Zmniejszyła się jednak liczba szkół. Obecnie jest ich 45, czyli o 3 mniej niż w poprzednim roku szkolnym. Poza tym w związku z reformą szkolnictwa nie ma już gimnazjów i oddziałów gimnazjalnych.
Na mapie regionu pojawiło się jednak 5 nowych szkół w 4 miejscowościach, w których ta forma nauczania została wprowadzona. Są to: Bielice gm. Godkowo pow. elbląski, Kozłowo pow. nidzicki, 2 szkoły podstawowe – nr 1 i nr 4 – w Mrągowie oraz Szkoła Podstawowa z Oddziałami Przysposabiającymi w Nidzicy.
Nie prowadzą już tej formy nauczania szkoły podstawowe w Barczewie i Baranowie pow. mrągowski. Niestety, nie ma już w woj. warmińsko-mazurskim języka niemieckiego jako ojczystego w żadnym przedszkolu ani oddziale przedszkolnym. Szkoda. W roku szkolnym 2017/18 istniał w 3 ostatnich.
Spośród wszystkich 45 szkół 27 to szkoły publiczne, czyli niepobierające opłat od rodziców. Reszta jest niepubliczna i są to placówki prowadzone przez stowarzyszenia lub osoby fizyczne. Jedną szkołę niepubliczną (branżową) w Nidzicy prowadzi Zakład Doskonalenia Zawodowego.
Niemiecki jako ojczysty jest prowadzony w 21 gminach.
Nadal zdecydowana większość szkół znajduje się w małych wsiach. Często dodatkowa dotacja od państwa na prowadzenie niemieckiego jako ojczystego ratuje je przed likwidacją. Takiego zagrożenia nie mają szkoły w miastach, w których dzieci jest więcej. Niestety, tam gdzie naszych ludzi jest najwięcej, np. w Ostródzie, Giżycku, Morągu, Ełku, Bartoszycach, Lidzbarku Warmińskim, Szczytnie, Iławie – tam niemieckiego jako ojczystego nasze dzieci w szkołach się nie uczą. Ciekawe dlaczego.
Tymczasem w Nidzicy i w powiecie nidzickim przybywa zarówno szkół, jak i uczniów. W powiecie nidzickim wyjątkowa jest gmina Kozłowo. Od bieżącego roku szkolnego niemiecki jako język mniejszości jest tam prowadzony we wszystkich szkołach podstawowych.
Niemiecki pojawił się w tym roku szkolnym także w samym Mrągowie, i to od razu w 2 szkołach. Słowa uznania także dla rodziców dzieci ze szkoły w Bielicach.
Nauczanie języka niemieckiego jako ojczystego zaczęło się w regionie w 2005 r. od 3 szkół: w Łynie, Szkotowie i Nidzicy na Mazurach. Języka przodków uczyło się wtedy niewiele ponad 100 dzieci. Inicjatorem nauczania był nieżyjący już Albert Wylengowski, ówczesny przewodniczący Stowarzyszenia Mniejszości Niemieckiej w Nidzicy.
Lech Kryszałowicz
