Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Schaufenster Sachsens ins Nachbarland

 

Mit Uwe Behnisch, dem Leiter des Verbindungsbüros des Freistaates Sachsen in Breslau, sprach Magdalena Ilgmann

 

Als stellvertretender Personalleiter der Sächsischen Staatstheater (Staatsoper Dresden und Staatsschauspiel Dresden) kamen Sie zunächst 2016 für zwei Monate als Verstärkung nach Breslau und seit 2017 leiten Sie als Nachfolger von Andreas Grapatin das im Mai 2012 eröffnete Verbindungsbüro des Freistaates Sachsen in der niederschlesischen Metropole. Wo sehen Sie die wichtigsten Aufgaben des Verbindungsbüros in Breslau?

 

Uwe Behnisch im Dialog mit Studenten der Konrad-Adenauer-Stiftung im September 2017. v.l.: Dr. Magdalena Maruck vom Verbindungsbüro, Monika Sochacka vom Zentrum für Akademischen Austausch Breslau, Prof. Burkard Steppacher von der Konrad-Adenauer-Stiftung, Uwe Behnisch, Leiter des Verbindungsbüros, Andrzej Fober, Probst der St.-Christophorigemeinde Breslau.
Foto: Verbindnungsbüro Sachsen

 

 

Wersja polska poniżej

 

 

Die Verbindungsbüros in Prag und Breslau sind die Schaufenster des Freistaates Sachsen in den jeweiligen Partnerregionen des Nachbarlandes. Wir agieren als „Botschafter des Dialogs“. Wir verbinden Menschen, Ideen und Projekte und motivieren in einem zweiten Schritt, die deutschen und polnischen Partner – unabhängig von unserer Netzwerkarbeit – grenzüberschreitend selbstständig zusammen zu arbeiten.

In unserem Schaufenster stehen sächsische Innovationen zur Elektromobilität ebenso, wie Ideen der grenznahen Zusammenarbeit im medizinischen Bereich und Projekte in der politischen Bildung sowie des interkulturellen Dialogs, um nur einige Beispiele herauszugreifen.

Kurzum, es geht bei der Spiegelung der Fachbereiche der öffentlichen Verwaltung (z.B. Wissenschaft, Bildung, Wirtschaft, Umwelt, Soziales, Justiz, Finanzen, Kultur) in den Partnerregionen auch um die Hilfe zur Selbsthilfe bei der Lösung gemeinsamer Herausforderungen im Alltag. Darüber hinaus bestehen sehr enge und kontinuierliche Kontakte mit dem Deutschen Generalkonsulat in Breslau und all unseren Partnern in den Woiwodschaften Niederschlesien und Lebuser Land.

 

 

An wen richtet sich Ihr Angebot?

 

Unsere Angebote sind das Ergebnis der Ideen unserer sächsischen und polnischen Partner, die an uns herantreten. Das sind zunächst einmal die Sächsischen Staatsministerien mit ihren nachgeordneten Einrichtungen und Institutionen. Aber auch Kommunen, Vereine und Verbände entwickeln Ideen und Formen der grenzüberschreitenden Zusammenarbeit, die wir aufgreifen, um ggf. die passenden Partner zu finden. Wir fördern Kreativität und steuern das Zustandekommen von Aktivitäten, die nicht unsere Angebote sind, sondern immer das Ergebnis einer partnerschaftlichen Zusammenarbeit sein sollen.

 

 

Ist das Verbindungsbüro auch bei den Wirtschaftsfragen oder im Hinblick auf touristische Dienstleistungen behilflich?

 

Ansprechpartner bei den Wirtschaftsfragen ist zuallererst die Wirtschaftsförderung Sachsen GmbH. Diesen kompetenten Partner haben wir unmittelbar mit im Verbindungsbüro. Die Wirtschaftsförderung widmet sich speziell der Anbahnung von außenwirtschaftlichen Kooperationen und der Ansiedlung von Unternehmen. Das ergibt gute Synergieeffekte zu unserer Arbeit.

Was den Tourismus anbelangt, ist der wichtigste Akteur zunächst die Tourismus Marketing Gesellschaft Sachsen mbH (TMGS), die für Sachsen als Reiseziel wirbt und dies gemeinsam mit verschiedenen regionalen Akteuren in Polen. Wir bringen uns ebenfalls mit ein, indem wir beispielsweise helfen, Vereine und Verbände mit Bezug zur Tourismusbranche zu vernetzen, insbesondere bei der Entwicklung neuer Projektansätze z.B. der Etablierung eines Operndreiecks Dresden, Prag, Breslau.

Im Oktober 2017 hat das Büro eine internationale Reformationskonferenz organisiert, ebenfalls im Oktober konnte durch Vermittlung des Verbindungsbüros ein Treffen der Direktionsmitglieder der Semperoper mit dem Direktor der Oper Breslau stattfinden; im November 2017 wurden im Rahmen der Zusammenarbeit zwischen dem Institut für Territoriale Entwicklung und dem sächsischen Verbindungsbüro beim ersten Arbeitstreffen beider Institutionen solche Themen wie der Internationale Denkmaltag 2018, das 100-jährige BAUHAUS-Jubiläum 2019 und die schlechte Luftqualität in Breslau und Niederschlesien besprochen. Könnten Sie uns Näheres über diese Projekte verraten?

Mit der internationalen Reformationskonferenz am 30. Oktober 2017, bei der auch unsere Brüsseler Kollegen mitgewirkt haben, konnten wir einen Impuls des Niederschlesischen Marschallamtes umsetzen. Dabei haben wir einen interkulturellen Dialog zwischen Polen, Deutschland, Belgien und Österreich erlebt, in dessen Nachgang renommierte Wissenschaftler und Theologen in unserem Verbindungsbüro auf einer herausragenden Konferenz zum Thema „Reformation-Kunst-Demokratie“ aufgetreten sind.

Ein weiteres Beispiel: An der Semperoper Dresden gastieren hin und wieder Sänger und Musiker von der Oper Breslau. Für uns war und ist das Anlass genug, nach Formen und Möglichkeiten einer langfristigen strukturellen Zusammenarbeit zu suchen. Das erste Projekt „Choralarm“ wurde zur 2. Internationalen Bildungsmesse am 8. März 2018 im Oratorium Marianum vorgestellt. Dabei geht es um den praktischen Nachweis, dass die Förderung des Musikunterrichts an den Schulen Individualität fördert. Chorsänger der Semperoper praktizieren seit zwei Jahren an Dresdner Schulen das Pilotprojekt. Anfang März stelltten sie die Ergebnisse mit Breslauer Schülern auch ihren Kollegen von der Breslauer Oper zur Bildungsmesse vor.

Beim dritten Beispiel geht es um Fragen der Stadtentwicklung – konkret um den innerstädtischen Verkehr und um Denkmalschutz. Das Institut für Territoriale Entwicklung Niederschlesiens tauscht sich auf unsere Anregung hin mit dem Sächsischen Innenministerium zum Internationalen Denkmaltag 2018 bzw. dem 100-jährigen BAUHAUS- Jubiläum 2018 bilateral aus. Das ist ein Prozess, der noch nicht abgeschlossen ist. Auf Hochtouren arbeiten wir mit unseren polnischen Partnern vom Institut auch an der Vorbereitung des Internationalen Fahrradforums im April 2018 mit polnischer, französischer, tschechischer und sächsischer Beteiligung. Das Verbindungsbüro hat an der Projektentwicklung dieses Forums einen maßgeblichen Anteil.

 

 

Wie werden die Aktivitäten des Büros finanziert?

 

Das Verbindungsbüro gehört zur Struktur der Sächsischen Staatskanzlei und wird damit auch durch die Staatskanzlei finanziert. Außerdem werden Projekte zusätzlich von den beteiligten Partnern kofinanziert. Teilweise nutzen die Partner dabei auch geeignete deutsche, polnische, sächsische und europäische Förderprogramme.

 

 

Welche Projekte stehen 2018 im Mittelpunkt?

 

Neben der Bildungsmesse und dem Internationalen Fahrradforum haben wir gemeinsam mit der Stiftung Sächsische Gedenkstätten eine Wanderausstellung zum Thema „NS Euthanasie in Schlesien“ anhand von Einzelschicksalen vorbereitet. Die Ausstellung ist in Breslau zu sehen und wird anschließend auch in der KZ Gedenkstätte Groß-Rosen (Rogoznica) gezeigt.

In der zweiten Jahreshälfte sind unter anderem die II. Sächsisch-Polnischen Innovationstage zum Thema „Lebenswissenschaften“ in Kooperation u.a. mit der TU Dresden, der TU Chemnitz, dem Fraunhofer Institut, dem Paul-Langerhans-Institut Dresden und der Wirtschaftsförderung Sachsen GmbH geplant.

Weitere Ideen und Projekte werden im Laufe des Jahres in einem ständigen Perspektivwechsel zwischen Deutschland und Polen noch dazu kommen, da wir operativ immer auf Entwicklungen, Trends und Tendenzen reagieren, die sich im Dialog mit dem Generalkonsulat und unseren polnischen Ansprechpartnern in der öffentlichen Verwaltung herauskristallisieren. Nähere Informationen finden Sie dazu regelmäßig auf unserer zweisprachigen Website www.pl.sk.sachsen.de

 

 

 

Okno Saksonii na kraj sąsiada

Z Uwe Behnischem, dyrektorem biura łącznikowego Wolnego Kraju Saksonia we Wrocławiu, rozmawia Magdalena Ilgmann

 

 

W 2016 roku, będąc zastępcą kierownika działu kadr Saksońskich Teatrów Państwowych (Opery Państwowej w Dreźnie i Teatru Państwowego w Dreźnie), przyjechał Pan do Wrocławia, by wstępnie przez dwa miesiące zasilić zespół pracowników powstałego w maju 2012 roku w dolnośląskiej metropolii biura łącznikowego Wolnego Kraju Saksonia, a od 2017 jest Pan jego dyrektorem jako następca Andreasa Grapatina. Gdzie dostrzega Pan najważniejsze zadania biura we Wrocławiu?

 

Biura łącznikowe w Pradze i Wrocławiu są niejako oknami Wolnego Kraju Saksonia na partnerskie regiony poszczególnych sąsiadujących krajów. Działamy jako „ambasadorzy dialogu”, łącząc ludzi, pomysły i projekty oraz motywując na wstępnym etapie partnerów niemieckich i polskich – niezależnie od naszej pracy w zakresie budowania sieci kontaktów – do samodzielnej współpracy transgranicznej.

W naszym „oknie” znajdują się zarówno saksońskie innowacje z zakresu elektromobilności, jaki i pomysły na przygraniczną współpracę w obszarze medycyny czy też projekty dotyczące edukacji politycznej oraz dialogu międzykulturowego, by wspomnieć tylko kilka przykładów.

Krótko mówiąc, chodzi o to, by w relacjach z przedstawicielami wyspecjalizowanych obszarów administracji publicznej (takich jak np. nauka, oświata, gospodarka, ochrona środowiska, sprawy socjalne, wymiar sprawiedliwości, finanse, kultura) funkcjonujących w partnerskich regionach udzielać też pomocy na rzecz samopomocy w rozwiązywaniu wspólnych wyzwań, z jakimi ma się na co dzień do czynienia. Ponadto istnieją bardzo ścisłe, stałe kontakty z Konsulatem Generalnym Niemiec we Wrocławiu oraz wszystkimi naszymi partnerami z województwa dolnośląskiego i Ziemi Lubuskiej.

 

 

Do kogo jest adresowana Wasza oferta?

 

Nasze propozycje są rezultatem pomysłów, z jakimi zwracają się do nas nasi saksońscy i polscy partnerzy. Są to w pierwszym rzędzie ministerstwa kraju związkowego Saksonia wraz z podległymi placówkami i instytucjami, ale także samorządy, stowarzyszenia czy zrzeszenia, które wypracowują idee i formy współpracy transgranicznej, a my z kolei je podchwytujemy, by w miarę możliwości i potrzeb znaleźć odpowiednich partnerów. Wspieramy kreatywność oraz realizację działań, które nie są naszymi propozycjami, lecz w założeniu zawsze wynikiem partnerskiej współpracy.

 

 

Czy biuro służy też pomocą w kwestiach gospodarczych bądź w odniesieniu do usług turystycznych?

 

W kwestiach gospodarczych najbardziej kompetentnym partnerem do kontaktów jest spółka Wirtschaftsförderung Sachsen GmbH, która bezpośrednio współpracuje z naszym biurem, zajmując się w szczególności nawiązywaniem kooperacji z zakresu stosunków gospodarczych z zagranicą oraz lokalizacją przedsiębiorstw. Daje to korzystny efekt synergii w naszej pracy.

Co się tyczy turystyki, to najważniejszym podmiotem jest spółka Tourismus Marketing Gesellschaft Sachsen mbH (TMGS), która promuje Saksonię jako cel podróży, czyniąc to wspólnie z różnymi regionalnymi podmiotami działającymi na terenie Polski. Nasz udział polega przykładowo na tym, że pomagamy w tworzeniu sieci stowarzyszeń i organizacji związanych z branżą turystyczną, zwłaszcza jeśli chodzi o rozwijanie nowych projektów, jak np. utworzenia trójkąta współpracy między operami w Dreźnie, Pradze i Wrocławiu.

 

 

W październiku 2017 roku biuro zorganizowało międzynarodową konferencję z okazji rocznicy Reformacji, również w październiku dzięki pośrednictwu biura odbyło się spotkanie członków dyrekcji Opery Sempera z dyrektorem Opery Wrocławskiej; w listopadzie 2017 roku w ramach współpracy między Instytutem Rozwoju Terytorialnego a saksońskim biurem łącznikowym omówiono podczas pierwszego spotkania roboczego obu instytucji takie tematy jak Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków 2018, jubileusz 100-lecia Bauhausu przypadający na roku 2019 czy też kwestia złej jakości powietrza we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku. Czy mógłby Pan nam zdradzić coś więcej na temat tych projektów?

 

Organizując międzynarodową konferencję z okazji rocznicy Reformacji, która odbyła się 30 października 2017 roku przy współudziale naszych kolegów z Brukseli, udało nam się wcielić w życie propozycję, jaką przedłożył nam Dolnośląski Urząd Marszałkowski. W jej trakcie staliśmy się świadkami międzykulturowego dialogu między Polską, Niemcami, Belgią i Austrią, którego pokłosiem była zorganizowana w naszym biurze znakomita konferencja pt. „Reformacja – Sztuka – Demokracja”, na której wystąpili renomowani naukowcy i teolodzy.

Oto kolejny przykład. W Operze Sempera w Dreźnie goszczą od czasu do czasu śpiewacy i muzycy z Opery Wrocławskiej, co dla nas było i jest wystarczającą okazją do tego, by poszukiwać form i możliwości długofalowych więzów współpracy strukturalnej. Pierwszy projekt, pn. „Choralarm”, został zaprezentowany 8 marca 2018 roku w gmachu Oratorium Marianum przy okazji drugiej edycji Międzynarodowych Targów Edukacyjnych. Chodzi tu o dostarczenie praktycznego dowodu na to, że promowanie nauki muzyki w szkołach sprzyja rozwojowi indywidualności. Chórzyści Opery Sempera wdrażają ten pilotażowy projekt od dwóch lat w szkołach w Dreźnie, a wyniki swojej pracy z wrocławskimi uczniami zaprezentowali na początku marca na wspomnianych targach także swoim kolegom z Opery Wrocławskiej.

Trzeci przykład dotyczy kwestii rozwoju miast, a konkretnie komunikacji miejskiej oraz ochrony zabytków. Z naszej inicjatywy Instytut Rozwoju Terytorialnego Dolnego Śląska prowadzi bilateralną wymianę informacji z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych Saksonii dotyczącą Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków 2018 czy też jubileuszu 100-lecia Bauhausu. Jest to proces, który jeszcze się nie zakończył. Pełną parą współpracujemy z naszymi polskimi partnerami z Instytutu również nad przygotowaniem Międzynarodowego Forum Rowerowego, które odbędzie się w kwietniu 2018 roku z udziałem gości z Polski, Francji, Czech i Saksonii. Nasze biuro ma istotny udział w opracowaniu projektu tego forum.

 

 

W jaki sposób finansowana jest działalność biura?

 

Biuro działa w obrębie struktury Saksońskiej Kancelarii Stanu, dzięki czemu jest finansowane z jej środków. Dodatkowo część projektów jest współfinansowana przez uczestniczących w nich partnerów, którzy w ramach ich realizacji korzystają też częściowo z odpowiednich programów dotacyjnych – niemieckich, polskich, saksońskich i europejskich.

 

 

 

Które projekty są pierwszoplanowe w 2018 roku?

 

Oprócz Targów Edukacyjnych i Międzynarodowego Forum Rowerowego przygotowujemy wspólnie z Fundacją Stiftung Sächsische Gedenkstätten wystawę objazdową pt. „Eutanazje nazistowskie na Śląsku” w oparciu o indywidualne losy osób. Ekspozycję będzie można następnie zobaczyć w Miejscu Pamięci Obozu Koncentracyjnego Groß-Rosen (Rogoźnica).

W drugiej połowie roku planowane są m.in. II Saksońsko-Polskie Dni Innowacyjności, poświęcone tzw. naukom biologicznym, które odbędą się w kooperacji m.in. z Politechniką w Dreźnie, Politechniką w Chemnitz, Instytutem Fraunhofera, Instytutem im. Paula Langerhansa w Dreźnie oraz spółką Wirtschaftsförderung Sachsen GmbH.

Kolejne pomysły i projekty pojawią się w trakcie roku w ramach stałej wymiany poglądów między Niemcami i Polską, jako że reagujemy operacyjnie na różnorakie zmiany, trendy i tendencje, które krystalizują się w ramach dialogu z Konsulatem Generalnym oraz naszymi polskimi partnerami z administracji publicznej. Bliższych informacji na ten temat można regularnie zasięgać na naszej dwujęzycznej stronie internetowej www.pl.sk.sachsen.de

 

Show More