Obchodząca 30-lecie powstania Fundacja Rozwoju Śląska swoją obecną pozycję krezusa w branży w dużym stopniu zawdzięcza temu, że w pierwszych latach działalności pilnie się uczyła. Fakt ten podkreśla obecna dyrektor tej instytucji Helena Lellek. Warto zatem, aby przy okazji 30. urodzin wspomnieć o osobach, które w tym czasie stanowiły o sile i skuteczności FRŚ.
– Radując się z osiągnięć Fundacji, należy wyraźnie podkreślić rolę, jaką odegrali dla niej Arnold Czech i prof. Marcin Miemiec, jej wieloletni prezes – twierdzi były przewodniczący rady FRŚ, poseł MN Henryk Kroll i dodaje: – Z punktu widzenia prawa działalność Fundacji w szczegółach opracował prof. Marcin Miemiec. Natomiast jej lokomotywą napędową, jeśli chodzi o działalność bieżącą, był Arnold Czech. Ten doskonale zgrany duet sprawił, że narodziny FRŚ oraz jej późniejsza działalność i umiejętność dostosowywania się do zmieniających się potrzeb były niezwykle udane. Dzięki temu dzisiaj Fundacja jest tym, czym jest!
Cóż – czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci.
Foto: Archiv
FRŚ rozwiązywała problemy
Należy też przypomnieć, że od pierwszych dni powstania FRŚ konsekwentnie realizowała swoje priorytetowe zadanie, działając na rzecz zatrzymania masowych wówczas wyjazdów Niemców z Polski do RFN. – To było wielkie nieszczęście, któremu trzeba było położyć kres! – wspomina Helmut Paisdzior, były poseł z ramienia MN, i kontynuuje: – Dlatego uznałem wówczas, że należy skorzystać z pomocy rządu RFN, który wspierał nas na różne sposoby, i stworzyć FRŚ. Poprzez tę instytucję chciałem i mogłem rozwiązywać problemy samorządowe, czyli infrastrukturę komunalną, jak kanalizację czy telefonizację, oraz rozwój małych i średnich podmiotów gospodarczych i – co za tym idzie – tworzyć nowe miejsca pracy. Rozwiązanie pierwszego celu ułatwiało realizację drugiego. Dlatego powstanie FRŚ było tak ważne!
Foto: M. Baumgarten
Warto było
Na uwagę zasługuje też to, że rząd RFN chciał dla Niemców w Polsce realizować ten sam projekt, co dla swoich rodaków w Rosji, a mianowicie przekazywać bezzwrotne środki finansowe, ale… Helmut Paisdzior sprzeciwił się tej idei. Stwierdził, że powinny to być środki pomocowe w formie tanich pożyczek, ale zwrotnych. – Chodziło mi o to, aby pieniądz był obracany i dostępny także dla nowo powstających podmiotów gospodarczych. Z tego powodu „narobiłem” sobie trochę wrogów w środowisku samorządowców, ale ostatecznie propozycję tę udało mi się przeforsować. To samo dotyczyło również infrastruktury komunalnej – wspomina były poseł. – Jak pokazało życie i czas, warto było. W Rosji bowiem owe bezzwrotne pieniądze zostały przejedzone, a u nas nie i skorzystało z nich wiele podmiotów gospodarczych, i to nie tylko ze środowiska MN.
Krzysztof Świerc
Działalność Fundacji w liczbach:
Ponad 150 mln zł przeznaczono na wsparcie mniejszości niemieckiej w Polsce, m.in. na bieżącą działalność oraz realizację celów statutowych stowarzyszeń oraz innych upoważnionych podmiotów, w tym m.in. na organizację seminariów i szkoleń, wczasów zdrowotnych dla seniorów oraz kolonii dla dzieci, festynów czy spotkań adwentowych, na zakup, modernizację i wyposażenie obiektów służących realizacji celów statutowych.
850 mln zł pożyczek udzieliła Fundacja, począwszy od 1992 r., w ramach wszystkich funkcjonujących funduszy pożyczkowych, udzielając 5635 pożyczek właścicielom firm oraz gospodarstw rolnych.
240 mln zł – wartość umów, jakie Fundacja zawarła w latach 2014–2020 z Bankiem Gospodarstwa Krajowego na realizację 8 umów operacyjnych.
273 tys. zł przeznaczono w latach 2018–2021 na przyznanie 251 stypendiów dla uzdolnionej młodzieży oraz dzieci z województw opolskiego, śląskiego oraz dolnośląskiego wywodzących się z mniejszości niemieckiej, w ramach Funduszu Stypendialnego Fundacji Rozwoju Śląska im. Johanna Krolla.
499 mln zł dofinansowania przekazała Fundacja przedsiębiorcom naszego regionu, pełniąc przez 12 lat rolę regionalnej instytucji finansującej odpowiedzialnej za wdrożenie Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.
70 mln zł pożyczek udzielono w ramach programu Infrastruktura Komunalna z przeznaczeniem na zapewnienie mieszkańcom województw opolskiego oraz śląskiego dostępu do wody, a także budowę, rozbudowę oraz modernizację sieci wodociągowych, ujęć wody oraz stacji uzdatniania wody; wsparto łącznie 185 inwestycji.
1742 osoby skorzystały z pośrednictwa pracy dla studentów w trakcie 12 lat funkcjonowania programu.
14 mln zł bezzwrotnej pomocy finansowej przekazano na wsparcie infrastruktury społecznej, tj. z przeznaczeniem dla szkół, klubów sportowych, instytucji ochrony zdrowia i organizacji kulturalnych oraz renowację kościołów i zabytków w regionach zamieszkiwanych przez mniejszość niemiecką.
8,5 mln zł bezzwrotnej pomocy finansowej przekazano ponad 8 tys. właścicieli gospodarstw domowych w województwach opolskim oraz śląskim w trakcie powodzi w 1997 r., dodatkowo 650 tys. zł przeznaczono na zakup środków czystości, dezynfekcyjnych oraz środków opatrunkowych przekazanych bezpośrednio poszkodowanym
4,86 mln zł dotacji Fundacja otrzymała na działalność Domu Europejskiego z przeznaczeniem na edukację i informację europejską, organizację szkoleń oraz wyjazdów studyjnych, wsparcie inicjatyw jednostek samorządu terytorialnego, funkcjonowanie Regionalnego Centrum Informacji Europejskiej, Regionalnego Ośrodka Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej.
9. miejsce zajęła Fundacja Rozwoju Śląska w 2020 r. wśród 85 funduszy pożyczkowych w Polsce.
