Z Zuzanną Donath-Kasiurą, wicemarszałkinią województwa opolskiego, rozmawia Krzysztof Świerc
Wicemarszałkinią województwa opolskiego została pani w 2021 r. Proszę powiedzieć – w jakiej kondycji był wtedy region?
Początek 2021 r. był czasem wielkiej niepewności. Byliśmy w środku pandemii koronawirusa, która miała wpływ na wszystkie dziedziny naszego życia. Zachwiały się łańcuchy dostaw, działalność turystyczna została zamrożona, a kulturalna i artystyczna przeniosła się częściowo do internetu. Zostaliśmy zamknięci w mieszkaniach, które z dnia na dzień stały się także miejscem zdalnej pracy i edukacji. Wtedy na pierwszej linii frontu byli m.in. lekarze, pielęgniarki, ratownicy medyczni – oni nieśli nam pomoc, a my jako samorząd województwa wyposażaliśmy szpitale i jednostki medyczne w niezbędny sprzęt, środki higieny osobistej i środki finansowe na inwestycje. Wojewódzki Urząd Pracy wypłacał środki z tzw. tarczy antycovidowej, przekazaliśmy laptopy dla nauczycieli szkół średnich i podstawowych, a szkoły otrzymały sprzęt konieczny do zdalnego nauczania. To był czas pracy na 200% normy, ale było warto.
Co pod względem rozwoju gospodarczego zmieniło się na plus bądź na minus, porównując 2021 do roku 2023?
W ciągu ostatnich trzech lat liczba przedsiębiorców opłacających składki ZUS wzrosła o około 4,5 tys., dokładnie z 55,5 tys. do ok. 59 tys. obecnie. Warto podkreślić, że dużą popularnością, szczególnie wśród młodych ludzi, cieszy się samozatrudnienie. Taka sytuacja to zasługa pracowitości i przedsiębiorczości naszych mieszkańców, ale także bardzo dobrze wydatkowanych środków europejskich. Możemy się pochwalić inwestycjami polskich i zagranicznych firm w obszarach elektromobilności, motoryzacji, budownictwa, chemii, elektroniki, opakowań i wieloma centrami usług wspólnych.
Jak pandemia koronawirusa i wojna na Ukrainie wpłynęły na rynek pracy w regionie opolskim? Bezrobocie wzrosło, spadło czy utrzymuje się na podobnym poziomie?
W naszym województwie maleje zarówno stopa bezrobocia, jak i liczba osób bezrobotnych. Dla porównania: na koniec roku 2020 stopa bezrobocia wynosiła 6,9% – było to ok. 24,9 tys. zarejestrowanych osób. Obecnie stopa bezrobocia wynosi 6,1% i jest to ok. 20,9 tys. osób. Bardzo ważnym dla mnie wskaźnikiem jest informacja o liczbie osób bezrobotnych do 12 miesięcy po ukończeniu nauki – i tak na koniec 2020 r. było takich osób 773, a obecnie 346. To dobre prognozy pokazujące, że nasze inwestycje w szeroko rozumianą sferę gospodarki oraz w szkolnictwo branżowe, w elastyczne formy zatrudnienia i łączenie potencjalnych pracowników z pracodawcami przynoszą efekty.
Kilka lat temu z danych Centrum Obsługi Inwestora i Eksportera wynikało, że ok. 71% firm zagranicznych w województwie opolskim to firmy z kapitałem niemieckim. Czy w 2023 r. w regionie opolskim też procentowo dominują firmy z kapitałem niemieckim?
Zamiast o procentach wolę mówić o konkretach. W naszym regionie mamy obecnie 283 firmy z kapitałem niemieckim, w samej stolicy naszego regionu, Opolu, jest takich firm 66. Cieszy mnie fakt, że osoby z dobrą znajomością języka niemieckiego nie mają problemów ze znalezieniem pracy i jest ona dobrze opłacana. Niemcy to nasz naturalny sąsiad, gospodarka niemiecka należy do najsilniejszych gospodarek na świecie – warto zatem wykorzystać nasze położenie geograficzne i bliskość kulturową.
Jak Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego dba o rozwój nauki języka niemieckiego? To się opłaca, bo język niemiecki jak magnes przyciąga firmy z niemieckim kapitałem, a to oznacza więcej miejsc pracy, mniejsze bezrobocie, wyższy standard życia.
Od ponad 30 lat wspieramy nauczycieli uczących języka niemieckiego w naszym projekcie „Niwki”. W pierwszych latach skupialiśmy się na nauczaniu języka, potem na metodyce nauczania, do tego doszła historia i kultura, wiedza o kraju pochodzenia i to, co obecnie bardzo ważne – warsztaty oraz wykłady poświęcone dobrostanowi psychicznemu nauczycieli i uczniów. Warto też wspomnieć o projekcie Dwujęzyczna Opolszczyzna, który realizowany był w wielu miejscach naszego województwa. Mamy w regionie jedną z najlepszych bibliotek austriackich w całym kraju. Oprócz wypożyczania książek w języku niemieckim organizuje ona wiele intersujących wydarzeń kulturalno-edukacyjnych, jak choćby Wiosna Austriacka. Samorząd województwa zachęca także do aktywności organizacje pozarządowe, wśród wspieranych przez nas inicjatyw były, są i będą te, których celem jest edukacja językowa. Język niemiecki ma w naszym regionie miejsce szczególne – jest elementem naszego dziedzictwa kulturowego i motorem wzrostu gospodarczego, jest częścią naszego Heimatu i bardzo zależy mi na tym, aby wielojęzyczność Śląska była znowu czymś oczywistym. Polski, niemiecki i śląski to naturalne dla naszego regionu języki – używajmy ich, pielęgnujmy dwujęzyczność. Wielojęzyczność w naszych domach to dar, którym możemy i powinniśmy się wzajemnie obdarowywać.
