Od początku września Chantal Stannik pracuje jako menedżer ds. kultury z ramienia Instytutu Stosunków Kulturalnych z Zagranicą (ifa) przy Związku Niemieckich Stowarzyszeń Warmii i Mazur (VdGEM) z siedzibą w Olsztynie (Allenstein). W rozmowie z Lucasem Netterem opowiada o swoich rodzinnych korzeniach w dawnych Prusach Wschodnich – i zdradza, co planuje zrobić wraz z mniejszością niemiecką w północnej Polsce w nadchodzących miesiącach.
Od 1 września pracujesz jako menedżer ifa ds. kultury w VdGEM, a od 1 października jesteś na miejscu w Olsztynie. Czy zdążyłaś się już zadomowić w nowym otoczeniu?
Zdecydowanie tak! Wszyscy tutaj bardzo ciepło mnie powitali i już dzień po moim przyjeździe wzięłam udział w tradycyjnym przyjęciu zorganizowanym przez Konsulat Generalny Niemiec w Gdańsku z okazji Dnia Jedności Niemiec. Zostałam tam przedstawiona wielu ważnym osobistościom z regionu, w tym konsul generalnej Cornelii Pieper.
Kilka dni później uczestniczyłam w lokalnym kongresie politycznym Ziomkostwa Prus Wschodnich i obchodach 30-lecia VdGEM w Olsztynie – i przy tych okazjach poznałam wielu przedstawicieli lokalnej mniejszości niemieckiej. To był zdecydowanie bardzo dobry początek; mam teraz odpowiednie kontakty i zostałam już zaproszona na kilka uroczystości adwentowych oraz na wydarzenie „Betlejem Narodów” w Lidzbarku Warmińskim.
W międzyczasie zwiedziłam też sam Olsztyn. Choć miasto nie jest duże, ma bogatą ofertę kulturalną, wiele muzeów, galerii, przyjemnych kawiarni, a nawet scenę alternatywną. Co więcej, Olsztyn jest dość przyjazny dla rowerzystów, a przyroda jest tuż za progiem. Zdecydowanie nie będę się tu nudzić.
Co sprawiło, że zdecydowałaś się wyjechać do Olsztyna jako menedżer ifa ds. kultury?
Zanim trafiłam do ifa, pracowałam w Instytucie Goethego w Kazachstanie. Pracowałam tam jako asystentka językowa w Pawłodarze, dużym mieście na północy kraju, i ściśle współpracowałam z lokalną mniejszością niemiecką, zwłaszcza z młodymi ludźmi. Praca ta spodobała mi się tak bardzo, że zdecydowanie chciałam kontynuować działalność w tej dziedzinie. Dlatego zdecydowałam się wziąć udział w programie oddelegowania ifa.
Było dla mnie jasne, że chcę pojechać do Polski – a konkretnie na Warmię i Mazury, ponieważ mam tu rodzinne korzenie: mój ojciec pochodzi z Reszla. Wyemigrował z rodzicami do Niemiec w latach 80. jako późny repatriant.
Nawiasem mówiąc, moja matka pochodzi z okolic Radomia, gdzie wciąż mieszka wielu moich krewnych. Mam też rodzinę na Śląsku – w Bytomiu i Katowicach. Od dziecka regularnie podróżuję do Polski, więc znam ten kraj dość dobrze – i prawie co roku chodzę na polskie wesele (śmiech).
Foto: © ifa, Foto: Benjamin Pritzkuleit
Czy wiedziałaś o działalności mniejszości niemieckiej w Polsce przed podjęciem obecnej pracy?
Ze względu na moje rodzinne korzenie wiedziałam oczywiście, że mniejszość niemiecka jest tu nadal aktywna. Szczerze mówiąc, myślałam jednak, że do tej pory będzie ona znacznie mniejsza. Byłam zaskoczona, że tak wiele osób z mniejszości niemieckiej nadal tu mieszka, nawet w małych wioskach. Zauważyłam jednak, że tylko niewiele z nich nadal mówi po niemiecku. Ale ja bądź co bądź całkiem nieźle mówię po polsku, więc nie powinno być żadnych problemów językowych.
Jakie są twoje plany związane z pracą w charakterze menedżera kultury? Co chciałabyś osiągnąć w nadchodzących miesiącach?
Po pierwsze, chciałabym reaktywować klub niemiecki w Olsztynie, który został założony przez moją poprzedniczkę Julię Herzog, a obecnie znajduje się w stanie pewnego uśpienia. Po drugie, chcę ściślej współpracować z Centrum Młodzieży, który na Warmii i Mazurach ma trzy lokalizacje: w Bartoszycach, Olsztynie i Ostródzie. Skupię się więc wyraźnie na pracy z młodzieżą.
Jest już także konkretny pomysł na projekt: 2 lutego 2024 r. zorganizuję wernisaż we współpracy z Fundacją Sztuka Wolności na temat „Światy równoległe – Gdzieś wszyscy jesteśmy mniejszością”. Zaproszony został polski artysta Daniel Rycharski, którego prace dotyczą napiętych relacji między życiem na wsi, katolicyzmem i homoseksualnością.
Bardzo dziękuję za rozmowę.
Program oddelegowania ifa
Program oddelegowania ifa oferuje możliwość wsparcia organizacji mniejszości niemieckiej i zdobycia nowych doświadczeń. Staże zawodowe w Europie Wschodniej lub Azji Środkowej trwają od roku do pięciu lat. Menedżerowie kultury lub redaktorzy ifa pracują nad wybranymi projektami w organizacjach i wspierają instytucje swoją wiedzą. Celem programu oddelegowania jest przekazanie nowoczesnego i żywego obrazu Niemiec i Europy oraz wzmocnienie lokalnych organizacji w ich funkcji pomostu kulturowego między mniejszością a większością. Więcej informacji na temat programu można znaleźć na stronie internetowej „www.ifa.de/foerderungen/entsendeprogramm”.
