Upadłość banku a sytuacja przedsiębiorcy? Zapytaj prawnika!

Upadłość Getin Noble Banku pokazuje, że ogłoszenie upadłości przez bank jest jak najbardziej możliwe, stąd zawsze należy się liczyć z taką ewentualnością. Czego należy się spodziewać po wydaniu przez sąd postanowienia ogłaszającego upadłość banku?To pytanie jest szczególnie istotne dla przedsiębiorców. Wydawać by się mogło, że działalność w sektorze bankowym jest wyjątkowo intratnym zajęciem, generującym duże zyski i odpornym na wszelkie perturbacje. Tymczasem bank jest przedsiębiorcą, który również musi liczyć się z różnego rodzaju prawami rynku. Nie jest więc w jego przypadku wykluczone popadnięcie w tarapaty finansowe, skutkujące niewypłacalnością, a w konsekwencji upadłością.

O czym powinni pamiętać przedsiębiorcy będący klientami banku, którego upadłość stała się faktem?Bank jest przedsiębiorcą, w związku z tym posiada zdolność upadłościową, czyli może ogłosić swoją upadłość, a następnie zostać objęty procedurą unormowaną w Prawie upadłościowym. Jest to postępowanie upadłościowe, które toczy się na podobnych zasadach jak w przypadku innych przedsiębiorców, ale z uwzględnieniem specyficznych przepisów, dedykowanych jedynie upadłościom banków.Ogłoszenie upadłości przez bank możliwe jest tylko wówczas, gdy stanie się on niewypłacalny, a więc utraci zdolność do regulowania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. W przypadku banków, zgodnie z art. 426 ust. 1 Prawa upadłościowego, z niewypłacalnością mamy do czynienia również wówczas, gdy według bilansu sporządzonego na koniec okresu sprawozdawczego aktywa banku nie wystarczają na zaspokojenie jego zobowiązań.

Skutki ogłoszenia upadłości przez bank
Prawo upadłościowe określa także skutki ogłoszenia upadłości banku. Z punktu widzenia działalności banku należy pamiętać, że zgodnie z art. 433 wskazanej ustawy z dniem ogłoszenia upadłości:

•  organy zarządzające i nadzorcze banku ulegają rozwiązaniu;
• wygasają zarząd komisaryczny, powołanie likwidatora oraz uprawnienia kuratora ustanowionego na podstawie przepisów Prawa bankowego;
• wygasają wszelkie uprawnienia osób wchodzących w skład organów banku do odpraw pieniężnych oraz do wynagrodzenia za okres po ogłoszeniu upadłości.
  Natomiast dla klientów banku, w tym przedsiębiorców, kluczowe znaczenie ma art. 434 stanowiący, że z dniem ogłoszenia upadłości banku ulegają rozwiązaniu:
• umowy rachunku bankowego; oprocentowanie rachunków bankowych jest naliczane do dnia ogłoszenia upadłości;
• umowy kredytu i pożyczki, jeżeli do dnia ogłoszenia upadłości nie nastąpiło oddanie środków pieniężnych do dyspozycji kredytobiorcy (pożyczkobiorcy);
• umowy poręczenia, gwarancji bankowych i akredytyw, jeżeli do dnia ogłoszenia upadłości bank nie otrzymał prowizji z tytułu tych czynności;
• umowy o udostępnienie skrytek sejfowych oraz umowy przechowania, z tym że wydanie przedmiotów i papierów wartościowych powinno nastąpić w terminie uzgodnionym z oddającym na przechowanie.
  Warto pamiętać, że właściwie do każdego z tych zdarzeń może dojść również przed ogłoszeniem upadłości przez bank, w wyniku przeprowadzenia postępowania układowego.

Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Kuczyński

Czy trzeba spłacać kredyt?
W każdym razie przedsiębiorca korzystający z usług banku, który ogłosił upadłość, powinien liczyć się z różnego rodzaju trudnościami. Jednak sam fakt ogłoszenia upadłości banku nie oznacza, iż automatycznie prowadzący działalność gospodarczą – przykładowo – nie musi spłacać zaciągniętego kredytu lub pożyczki, bądź traci możliwość korzystania ze swojego konta. W pierwszym przypadkuwszystko zależy od tego, czy do dnia, w którym sąd ogłosił upadłość, bank zdążył przelać przedsiębiorcy gotówkę wynikającą z umowy kredytu lub pożyczki. Jeżeli tak, to przedsiębiorca ma obowiązek ją spłacać na zasadach wynikających z umowy. W przypadku zaś, gdy taki przelew nie nastąpi do dnia ogłoszenia upadłości, to umowa po prostu nie jest wykonywana.W inny sposób przedstawia się zagadnienie dalszego korzystania z rachunków bankowych. Właściwie wszystko zależy tu od tego, czy bank zostanie „w całości” sprzedany, czy też jego majątek zostanie zlikwidowany w inny sposób. Zgodnie z art. 438 ust. 1 Prawa bankowego nabywca przedsiębiorstwa bankowego przejmuje zobowiązania z tytułu rachunków bankowych. Tym samym ten, kto kupił bank, z mocy prawa „przejmuje” klientów upadłego. Gdyby do takiego nabycia upadłego banku nie doszło, a jego majątek został sprzedany w innym trybie, to przedsiębiorca musi się liczyć z koniecznością rozwiązania umowy o prowadzenie rachunku. Jedno jest jednak pewne:po ogłoszeniu upadłości wierzytelności wobec banku należy dochodzić w ramach postępowania upadłościowego.

Łukasz Kuczyński / K. Ś.