Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Kościół

Lapidarium źródłem cennych informacji

1222-lapidarium 2Pięknie odnowiona brama zaprasza na teren zabytkowego cmentarza ewangelickiego z 1798 roku.

 

Z opisu historycznego dowiadujemy się, że rozwój protestantyzmu w tym mieście nastąpił po wymarciu rodu Prószkowskich, gdy miasto przeszło pod zarząd króla Prus Fryderyka II. Cmentarz powstał w lutym 1798 roku dzięki staraniom ówczesnego pastora Fryderyka Fromholda. Przy ulicy Daszyńskiego w Prószkowie (Proskau) można jeszcze dziś zobaczyć kościół i plebanię ewangelicką.

 

Ostatni pochówek zanotowano 10 maja 1989 roku, kiedy to w pożegnaniu Pawła Kiszy uczestniczyli zarówno ewangelicy, jak i katolicy. Współcześnie miejsce to nie pełni już roli cmentarza. To lapidarium, które jest źródłem wielu cennych informacji o osobach, które kochały ziemię prószkowską, a ich dzieła zapisane są na kartach historii tego regionu. Na ufundowanych dwujęzycznych tablicach zamieszczono tłumaczenia inskrypcji nagrobków.

 

Wśród wielu tu upamiętnionych jest Johann Gottlieb Leopold (1738–1816), radca królewski, któremu w 1778 roku król Prus Fryderyk II powierzył kierowanie majątkiem i fabryką fajansu. Człowiek wielkiego serca, założyciel szkoły, który wspierał finansowo swoje dzieło, a w testamencie zapisał pieniądze nie tylko dla mieszkańców swojej ewangelickiej gminy, ale też 100 talarów dla szkoły katolickiej w Opolu-Półwsi (Halbendorf) i 200 talarów przeznaczył na tamtejszy szpital.

 

Doktor Ernest Heinrich (1792–1862) był twórcą i pierwszym dyrektorem słynnej Królewskiej Akademii Rolniczej w Prószkowie, która funkcjonowała jako dwuletnia szkoła wyższa.

 

Pastor Eduard Hirsch w 1855 roku powołał do życia Wspólnotę Ubogich, której zadaniem było wspieranie biednych, zapewnienie im darmowej opieki medycznej i codziennego wyżywienia.

 

Wikary Konrad Plaskuda (1848–1883) był założycielem bogatej biblioteki szkolnej i publicznej, wspierał działalność najstarszego niemieckiego ewangelickiego stowarzyszenia dobroczynnego Gustav-Adolf-Werk.

Teren cmentarza jest zadbany, budzi refleksje typowe dla takich miejsc, ale też zachęca do działania. Może skłoni włodarzy innych miast naszego województwa do realizacji projektu, którego celem będzie ratowanie dziedzictwa kulturowego.

Henryka Młynarska/Kan

Balsam für die Seele

Am 19. September ist es wieder so weit. In Zuckmantel wird deutsch, tschechisch und polnisch gebetet. Die Wallfahrt der Schlesier aus Deutschland, Tschechien und Polen ist für viele Pilger eine Herzensangelegenheit.

 

„Es ist Balsam für die Seele. Es tut gut einen Tag abzuschalten, den unguten Alltag zu vergessen. Es ist ein Ort, wo ich die Seele baumeln lassen kann“, freut sich Dora Gepart. Sie nahm eine lange Reise auf sich, um die Mutter Gottes um Hilfe und Beistand im Alltag zu bitten.

 

Diejenigen, die den Pilgerort noch aus ihrer Kindheit kennen, werden seltener. Doch sieht man die zahlreichen jungen Familien, die nach Zuckmantel (Cukmantl/Zlate Hory) kommen, lässt es hoffen, dass die Tradition zu Maria-Hilf (Panna Maria Pomocna) zu pilgern nicht ausstirbt. Dafür sorgt auch der Dachverband der Deutschen in Polen mit Sitz in Oppeln, der einen Bus nach Zuckmantel organisiert.

 

Aus Deutschlandreist Großdechant, Prälat Franz Jung an. Zusammen mit dem Bischof von Ostrau-Troppau František Václav Lobkowicz und dem Oppelner Bischof Rudolf Pierskała wird Prälat Jung das Pontifikalamt um 11:00 Uhr halten. In diesem Jahr will man sich in Zuckmantel Jugendlichen und jungen Familien widmen. Aus Anlas des 20. Jubiläums der Kirchweihe haben Pilger die Möglichkeit einen vollkommenen Ablass zu erhalten.

 

Im Kommunismus wurde das Gotteshaus abgerissen. Doch die Schlesier vergasen Maria-Hilf nicht. Nach der Wende wurde die Kirche wiederaufgebaut und am 23. September 1995 feierlich eingeweiht. An der Eröffnung nahmen damals neben hohen Geistlichen 12.000 Pilger aus Schlesien, Mähren, Böhmen und Deutschland teil.

 

 

Klaudia Kandzia

Wo Kardinal Bertram zu Hause war

Der Hildesheimer Dom St.-Mariä-Himmelfahrt feiert 1.200. Gründungsjubiläum und gehört damit zu den ältesten Bischofskirchen Deutschlands. Ein heiliges Experiment – so lautet das Motto des Bistumsjubiläums, das am. 15 August mit dem Fest Mariä Himmelfahrt offiziell endet. Doch das Experiment geht weiter.

Read More …

Wallfahrt der Deutschen nach Albendorf

Für die Eheleute Rosemarie und Richard Urban aus Nakel sind deutsche Wallfahrten ein Muss. Bild: Klaudia Kandzia
Für die Eheleute Rosemarie und Richard Urban aus Nakel sind deutsche Wallfahrten ein Muss. Bild: Klaudia Kandzia

Am 9. August ist es wieder so weit. Aus allen Teilen Schlesiens und der Bundesrepublik pilgern Katholiken zur Mutter Gottes in die Albendorfer (Wambierzyce) Basilika. Die Zahl der Pilger nimmt ab, doch die Bedeutung des Wallfahrtsortes bleibt für die Schlesier unverändert groß.Read More …

Marienwallfahrt nach Wartha im Jubiläumsjahr

Der Minderheitenseelsorger der Deutschen Minderheit in der Diözese Oppeln, Pfarrer Peter Tarlinski, im Gespräch mit Pater Marian Arndt (Breslau) (links).
Der Minderheitenseelsorger der Deutschen Minderheit in der Diözese Oppeln, Pfarrer Peter Tarlinski, im Gespräch mit Pater Marian Arndt (Breslau) (links). Bildquelle: Johannes Rasim

Vor 25 Jahren konnten in Polen die ersten Deutschen Freundschaftskreise entstehen. Die Deutschen konnten nun auch Pilgerfahrten zu den beliebten Wallfahrtsorten in Schlesien durchführen – ein Grund zur Freude und zur Dankbarkeit. Read More …

XVIII Pasymskie Koncerty Muzyki Organowej i Kameralnej

Do 8 sierpnia w kościołach ewangelicko-augsburskich w Pasymiu i Dźwierzutach będą się odbywały Pasymskie Koncerty Muzyki Organowej i Kameralnej. Tegoroczną osiemnastą edycją impreza świętuje swoją „pełnoletność”.

 

Uwe Hahnkamp

Bogumił Osiński, doradca wojewody warmińsko-mazurskiego, przyjeżdża regularnie od ośmiu lat, ponieważ, jak sam mówi, „wojewoda od chwili rozpoczęcia pierwszej kadencji objął patronat nad imprezą i wspierał ją finansowo”. Osiński z uśmiechem zauważa, że hala koncertowa osiągnęła właśnie pełnoletność: „Jest ona dobrym przykładem na to, że decydującym czynnikiem nie są rozmiary danego miejsca, lecz ludzie, którzy coś tworzą”. W Pasymiu takim człowiekiem jest proboszcz miejscowego kościoła ewangelicko-augsburskiego, Witold Twardzik.
Wraz z koncertami w dorosły wiek wkroczyła pierwsza artystka, jaka wystąpi w 18. edycji imprezy. Klaudia Camilla Twardzik, córka proboszcza, ukończyła Szkołę Muzyczną II stopnia w Olsztynie, uzyskując dyplom organisty, a obecnie studiuje muzykę kościelną w Katowicach. Przed koncertem nie chciała zdradzić, co zagra, i dała się jedynie skłonić do wypowiedzi, że będzie to „coś ładnego”. Bogumił Osiński wie, dlaczego lubi przyjeżdżać do Pasymia: „W dzisiejszych czasach jesteśmy raczej sympatykami rytmicznej muzyki i mniej jest osób, które w skupieniu posłuchają koncertu organowego. Tutaj jest to możliwe”. Jednak ks. Twardzik chciałby też umieścić w programie niezwykłe zestawienia z innymi instrumentami tudzież inne muzyczne perełki: „W tym roku mamy do zaoferowania szkockie dudy i celtycką harfę, a także występ sopranistki z Meksyku”.

 

Bildquelle: Uwe Hahnkamp
Swobodny nastrój po koncercie: członkowie zespołu Zelowskie Dzwonki z Łodzi cieszą się, że udało im się zachwycić publiczność. Bildquelle: Uwe Hahnkamp

Sam koncert inauguracyjny stanowił przedsmak wyjątkowych dźwięków, jakie będzie można usłyszeć. Na kilku stołach ustawionych przed ołtarzem pasymskiego kościoła leżały na czerwonym aksamicie starannie posegregowane dzwonki ręczne i prętowe, tzw. chimesy, różnych rozmiarów i tonacji – to muzyczne narzędzia zespołu Zelowskie Dzwonki, który od 15 lat działa w parafii ewangelicko-reformowanej w Zelowie koło Łodzi. Jak oznajmiła kierująca zespołem Anna Kimmer, do obsługi wielkiej liczby dzwonków wystarczy 13 grających: „Każda z osób gra na kilku lub kilkunastu z nich, ale do dużych, które potrafią ważyć kilogram czy nawet dwa kilogramy, musimy mieć silnych, młodych mężczyzn”. Pierwszych 37 dzwonków było darem, o który wystarał się Thomas Flynn, pastor i dyrygent zespołu dzwonków ręcznych w Pittsburghu. Obecnie Zelowskie Dzwonki posiadają mniej więcej dwa razy tyle instrumentów, których diapazon obejmuje cztery i pół oktawy. Najtrudniejszym elementem jest wzajemne zgranie ze sobą członków zespołu, jednak po pierwsze tworzący go muzycy mają w tym dużą wprawę, a po drugie zespół otrzymał z USA bardzo dobre aranżacje pieśni religijnych i świeckich, a nawet utwory skomponowane specjalnie z myślą o zespołach dzwonków ręcznych. W Pasymiu Zelowskie Dzwonki zachwyciły klasyką i gospelem, a na zakończenie słuchacze zasypali muzyków pytaniami dotyczącymi zespołu oraz dzwonków.

Koncerty, które odbędą się w ramach tegorocznych XVIII Pasymskich Koncertów Muzyki Organowej i Kameralnej
w Pasymiu
w soboty o godz. 18.00
18.7. Adam Klarecki – organy
25.7. Petra Müller (Niemcy) – organy i Rüdiger Funk (Niemcy) – perkusja
1.8. Irena Czubek-Davidson (Polska) – harfa celtycka, Lindsay Davidson (Polska) – dudy szkockie, Ewelina Bachul i Barbara Lorence (Polska) – organy
8.8. Gordon Mansell (Kanada) – organy

w Dźwierzutach
w soboty o godz. 18.00
19.7. Jan van Mol (Belgia) – organy
26.7. Henryk Gwardak (Polska) – organy
2.8. Marcin Armański (Polska) – organy i Julietta Gonzales-Springer (Meksyk) – sopran

ZDF überträgt die deutschsprachige Messe in Oberglogau

Die – abgesehen von Sportveranstaltungen – vermutlich erste Liveübertragung des deutschen Fernsehens aus Oberschlesien erlebte Oberglogau (Głogówek) am Sonntag, 28. Juni. Das ZDF übertrug aus der St.-Bartholomäus-Kirche die Messe live. Read More …