„Konsolidacja domów spotkań” to jeden z najpopularniejszych projektów mniejszości niemieckiej w Polsce, bowiem pozwala większym i mniejszym organizacjom oraz kołom terenowym na inicjowanie wielu małych projektów. Tegoroczna edycja rozpoczęła się na początku marca seminarium wprowadzającym dla opiekunów projektu.
O tym, że „konsolidacja domów spotkań” odniosła sukces także w 2022 r., świadczą niektóre liczby, które Sybilla Dzumla, odpowiedzialna za projekt w Związku Niemieckich Stowarzyszeń, przedstawiła uczestnikom seminarium. – Mieliśmy w sumie 675 małych projektów, bardzo wiele z nich w województwie opolskim, bo znacznie ponad 400. Prawie 200 projektów zrealizowały koła DFK w województwie śląskim. W pozostałych regionach zorganizowano 75 projektów, co jest dobrym wynikiem w porównaniu z latami pandemii. W sumie w projekcie „konsolidacja domów spotkań” uczestniczyły 293 grupy mniejszości niemieckiej – mówi Sybilla Dzumla.
Własne korzenie
Co roku projekt ma inne hasło, a tym razem brzmi ono: „Odkryj własne korzenie”. – Chcemy zachęcić uczestników do bliższego przyjrzenia się własnej historii, ale także historii mniejszości niemieckiej w Polsce. Dla lepszego zrozumienia zaprosiliśmy na seminarium prelegentów, którzy ułatwią poszukiwanie korzeni – mówi Sybilla Dzumla.
I tak ks. prof. Andrzej Kopiczko z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie mówił o cmentarzach jako miejscach pamięci, ale i źródłach do badań genealogicznych. Z kolei dr Aleksandra Starczewska-Wojnar z Archiwum Państwowego w Opolu uczyła uczestników, jak odczytywać dawne akty urodzenia, małżeństwa i zgonu. – W przeciwieństwie do dzisiejszych czasów zawierają one mnóstwo dodatkowych informacji, m.in. o zawodzie danej osoby czy jej dalszych przodkach. To czasem ułatwia dalsze poszukiwania – powiedziała dr Starczewska-Wojnar. Akta kościelne były natomiast tematem prezentacji tłumaczki Joanny Mrohs. Badaniem akt kościelnych zajmuje się prywatnie i na zlecenie od kilku lat. – Nie zawsze trzeba wszędzie jeździć. Jest też coraz więcej akt kościelnych do przejrzenia w Internecie. W sieci można też znaleźć szereg stron, na których można prowadzić badania dotyczące własnych przodków – mówi Joanna Mrohs.
Jak podkreślano podczas seminarium, do badania historii mniejszości niemieckiej szczególnie nadaje się Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze Niemców w Polsce, które zostanie otwarte we wrześniu 2022 r. Choć mieści się w górnośląskim mieście Opole, to ma na celu prezentację Niemców i ich losów w całej Polsce.
Mniej funduszy
Chociaż „konsolidacja domów spotkań” cieszy się dużą popularnością wśród organizacji i kół terenowych mniejszości niemieckiej w całej Polsce, Federalne Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przeznaczyło w tym roku mniej środków na małe projekty. – Mimo to nie chcemy odwodzić kół DFK od ich inicjatyw. Aby jednak podobna liczba projektów została zrealizowana, wnioskodawcy muszą zwracać większą uwagę na rzeczywiste koszty, a przede wszystkim realizować projekty w terenie – mówi Sybilla Dzumla. Ponadto niektóre projekty, które były finansowane w poprzednich latach, w tym roku zostały wyjęte z programu. – Są to wszystkie projekty internetowe, które mogły się odbyć w okresie pandemii. Cofnięto też finansowanie w tym roku publikacji, podobnie jak niektórych wyjazdów studyjnych do miejsc, które w ostatnich latach odwiedziło już bardzo wielu członków grup lokalnych. Chodzi o to, aby mieć nowe pomysły i przede wszystkim po prostu odwoływać się do własnych korzeni – tłumaczy Sybilla Dzumla.
Małe projekty można realizować od marca. Wszelkie istotne informacje i dokumenty dostępne są u koordynatorów projektu „konsolidacja domów spotkań”.
Rudolf Urban
