W styczniu 2023 r. Zarząd Związku Niemieckich Stowarzyszeń przyjął zrewidowaną strategię dla Niemców w Polsce. Teraz, na krótko przed końcem roku, została ona poddana wstępnej wewnętrznej ewaluacji.
„Pierwotny dokument został opracowany przez stowarzyszenie i jego członków w 2016 roku. W 2022 r. postanowiono zaktualizować strategię na lata 2016–2021 i odpowiednio ją zweryfikować. Ocena poprzedniej strategii wykazała, że wiele pożądanych celów zostało w pełni lub częściowo zrealizowanych; z drugiej strony wiele wyzwań i celów nie straciło na znaczeniu” – czytamy na stronie VdG.
W przypadku mniejszości niemieckiej strategia nadal koncentruje się na promocji języka, zachowaniu dziedzictwa kulturowego, wzmacnianiu organizacji młodzieżowych i zaangażowania członków stowarzyszeń mniejszości niemieckiej, a także przekazywaniu nowoczesnego wizerunku Niemców w Polsce i aktywizowaniu wzorców do naśladowania. Podczas ewaluacji 14 grudnia w Centrum Młodzieży Mniejszości Niemieckiej w Opolu szczególnie podkreślono jednak dwie rzeczy.
Tożsamość
W szczególności intensywnie dyskutowano nad pojęciem tożsamości i jej zmianą wśród członków mniejszości niemieckiej. Diakon dr Marek Dziony powiedział, że istnieje wiele podobieństw między pracą, którą wykonujemy dla mniejszości i w Kościele katolickim. – Tu i tam tożsamość musi być szlifowana i często jest to żmudna praca z małymi grupami. Ale zaangażowanie jest tego warte i opłaca się później – powiedział Dziony, a dr Margarete Wysdak, szefowa stowarzyszenia Pro Liberis Silesiae, podkreśliła, że ważne jest, aby zdać sobie sprawę, iż tożsamość się zmienia, ponieważ dzisiejsze pokolenia postrzegają swój związek z językiem i kulturą niemiecką inaczej niż ich rodzice i dziadkowie.
Foto: HDPZ
Dlatego ważne jest, aby nie myśleć tylko o dużych projektach, powiedział dr Michał Matheja, dyrektor Centrum Badań Mniejszości Niemieckiej. – Duże projekty są dla mniejszości niczym święta, ale ważne jest, aby pracować każdego dnia, aby pozostać widocznym i w świadomości ludzi – mówi Matheja.
Wsparcie
Kolejnym omawianym tematem była przyszłość finansowania mniejszości niemieckiej. Nie chodziło tu przede wszystkim o wysokość finansowania zarówno ze strony państwa polskiego, jak i niemieckiego. – Chodzi o zmniejszenie biurokracji, czyli ułatwienia dla nas jako stowarzyszeń – powiedział Martin Lippa, który już na spotkaniu wyborczym Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców w województwie śląskim wyraził się krytycznie o … Z kolei Rafał Bartek, przewodniczący Związku Niemieckich Stowarzyszeń, podkreślił, że w Polsce również co roku dochodzi do zmian w polityce finansowania. – Już dziś jest to problem dla wielu mniejszych społeczności mniejszościowych, więc w przyszłości może dotknąć także nas – mówi Bartek. Dlatego mniejszość niemiecka chce pozostać w dialogu z obydwoma rządami na temat złagodzenia sytuacji mniejszości.
Strategię mniejszości niemieckiej można znaleźć na stronie Związku Niemieckich Stowarzyszeń: www.vdg.pl.
Rudolf Urban
