Nowy obowiązek informacyjny o zmianie adresu dla przedsiębiorców. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą zmieniając swój adres do doręczeń, muszą nie tylko poprawić go w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG), ale także zawiadomić o nim wszystkie sądy, przed którymi toczą się ich sprawy.
Tak wynika z nowej treści art. 126 i 131–147 kodeksu postępowania cywilnego, która zaczęła obowiązywać od 1 lipca br. Przepisy te regulują zasady doręczania pism w postępowaniu cywilnym. Przede wszystkim nowelizacja rezygnuje z posługiwania się pojęciem „adres do korespondencji”, a odwołuje się do „adresu do doręczeń”, aby zachować spójność z danymi wpisywanymi do CEiDG. Adres do doręczeń może być różny od miejsca stałego bądź dodatkowego prowadzenia działalności gospodarczej.
Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Kuczyński
Obowiązek przedsiębiorcy
Sama zmiana adresu do doręczeń w CEiDG nie wystarcza, gdy przedsiębiorca jest stroną w sporze sądowym. Sąd sam nie sprawdzi w ewidencji nowego adresu. Obowiązkiem przedsiębiorcy jest więc o tym zawiadomić. Jeśli sąd nie będzie miał możliwości doręczenia pierwszego pisma procesowego przedsiębiorcy z powodu braku podania aktualnego adresu do doręczeń, to wtedy wyśle pismo na adres zamieszkania (w skrajnych przypadkach może być nawet podjęta próba doręczenia przez komornika). Przy kolejnych pismach znajdzie zaś zastosowanie art. 139 par. 3 k.p.c., który przewiduje, że nieodebranie po dwukrotnej awizacji skutkuje uznaniem pisma za doręczone. Wtedy już bowiem przedsiębiorca będzie pouczony o skutkach bierności w poinformowaniu sądu o adresie do doręczeń. Przed zmianą takiego domniemania doręczenia nie można było zastosować wobec przedsiębiorcy wpisanego do CEiDG, choć z powodzeniem funkcjonowało wobec podmiotów ujawnionych w Krajowym Rejestrze Sądowym (uchwała Sądu Najwyższego z 8 listopada 2006 r., sygn. akt III CZP 103/06). Ma to ułatwić sądowi sprawne przeprowadzanie spraw, w których stronami są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą zarejestrowane w CEiDG.
Sama zmiana adresu do doręczeń w CEiDG nie wystarcza, gdy przedsiębiorca jest stroną w sporze sądowym.
Od lipca 2023 r. nowy rodzaj postępowań
Od 1 lipca br. pojawił się też nowy rodzaj postępowania w sprawach, gdzie po jednej ze stron (czy to powoda, czy pozwanego) jest przedsiębiorca, a po drugiej konsument. Dotyczy to więc osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, a także spraw związanych z ich działalnością wszczętych już po zakończeniu przez nich jej prowadzenia (np. po wykreśleniu z CEiDG).
Ma to wzmocnić pozycję konsumenta (czyli automatycznie osłabić pozycję przedsiębiorcy). Główne rozwiązania przewidziane w art. 458(14) i następnych k.p.c. to:
- możliwość toczenia się sprawy w sądzie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania konsumenta;
- obowiązek zgłaszania przez przedsiębiorców wszystkich twierdzeń i dowodów w pierwszym piśmie procesowym (np. pozwie albo odpowiedzi na pozew, sprzeciwie od nakazu zapłaty itp.);tylko wyjątkowo, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, nie są one pomijane przez sąd, jeśli przedsiębiorca zgłosi je później;
- obciążanie przedsiębiorcy kosztami procesu, jeśli przed sprawą sądową unikał prób ugodowego rozstrzygnięcia konfliktualbo je bojkotował.
Foto: Lucas Netter
Nowe zasady
W tym postępowaniu stosowane są też nowe zasady doręczeń, dlatego mają tak dużą doniosłość dla jednoosobowych przedsiębiorców. Nowe zasady znajdują zastosowanie do postępowań wszczynanych od 1 lipca br., natomiast rozpoczęte wcześniej postępowania toczą się według dotychczasowych przepisów. Tak wynika z art. 19 ustawy nowelizującej. Inna istotna zmiana dotyczy postępowania egzekucyjnego. Dłużnik – nie tylko zresztą przedsiębiorca wpisany do CEiDG–ma prawo wystąpić do komornika o przesłanie papierowej wersji wszystkich pouczeń istotnych w sprawie po otrzymaniu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji. Nie jest to jednak dodatkowe uprawnienie dłużnika, bo dotychczas z urzędu otrzymywał nawet po kilka stron wydruków z wszelkimi możliwymi pouczeniami. Nowelizacja rezygnuje z tego, w zamian zaś pozwala komornikom odesłać dłużnika po potrzebne informacje na stronę internetową Krajowej rady Komorniczej. Tak wynika z nowego brzmienia art. 805 k.p.c.
Łukasz Kuczyński/K.Ś.
