Podział majątku znajdującego się za granicą.
Aktualnie na terenie Europy osoby będące jej obywatelami mogą się swobodnie przemieszczać. Skutek powyższego stanu jest taki, że ludzie zakładają rodziny, kupują nieruchomości w państwach, do których się przeprowadzili.
Przeprowadzka czy zakup nieruchomości nie stanowią w obecnych czasach żadnego problemu, problemy pojawiają się w chwili, kiedy trzeba uregulować kwestie, które wcześniej nie były znane ustawodawcy. Taka sytuacja zachodzi przy sądowym podziale majątku małżonków znajdującego się za granicą. Oczywiste jest, że najłatwiej byłoby, gdyby małżonkowie sami doszli do porozumienia, w jaki sposób dzielą między sobą majątek zakupiony podczas trwania małżeństwa.
Foto: KTGW
Który sąd decyduje
Jednakże niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, w której małżonkowie nie potrafią dojść do porozumienia z uwagi na emocje towarzyszące im przy rozwodzie. W takiej sytuacji kwestię majątku powinien rozstrzygnąć sąd w wyroku rozwodowym. W związku z powyższym nasuwa się pytanie: który sąd decyduje o podziale majątku oraz zagranicznej nieruchomości? Do lipca 2009 r. sytuacja była określona, polskie sądy nie mogły orzekać o podziale nieruchomości, która znajdowała się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jeżeli osoba złożyła pismo do sądu polskiego, skutkowało to jego odrzuceniem. Aktualnie należy brać pod uwagę, iż dopuszczalne jest zawieranie umów o poddaniu danej sprawy pod jurysdykcję sądów polskich, można również zawrzeć umowę o poddanie sprawy jurysdykcji sądów państwa obcego i wyłączenie w tym zakresie jurysdykcji sądów polskich. Jednakże należy pamiętać, że w odniesieniu do spraw o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej rozgraniczenia wymaga, iż w wypadku, gdy w skład majątku wspólnego wchodzi prawo rzeczowe na nieruchomości lub posiadanie nieruchomości położonej w Polsce, jurysdykcja krajowa w zakresie podziału tej nieruchomości będzie wyłączna.
Wiele czynników
Jeśli podziałowi ma ulec nieruchomość położona za granicą, sądy polskie nie będą miały jurysdykcji do dokonania jej podziału. Pomimo braku przepisu zawartego w obowiązującym do 30 czerwca 2009 r. art. 1102 § 2 należy dojść do wniosku, że sądom polskim nadal nie przysługuje jurysdykcja w zakresie rozstrzygania o prawach rzeczowych na nieruchomości i o posiadaniu nieruchomości położonej za granicą. Zatem jeżeli podziałowi ma ulec nieruchomość położona za granicą, sądy polskie nie będą miały jurysdykcji do dokonania jej podziału. W tym zakresie jurysdykcja sądów polskich nadal pozostaje wyłączona na rzecz jurysdykcji organów państw obcych. A zatem należy przyjąć, że jurysdykcja organów państwa obcego, na którego terytorium jest położona nieruchomość, jest jurysdykcją wyłączną. Również w kwestii przyznania nieruchomości orzecznictwo nie jest jednolite, nie ma przepisu, który wskazywałby na to, któremu z małżonków przyznać nieruchomość. To, komu sąd przyzna ostatecznie wspólną nieruchomość, zależy od wielu czynników, tj. możliwości finansowania spłaty, dotychczasowego korzystania z nieruchomości. Należy jednak pamiętać, że ostateczna decyzja zależeć będzie od uznania sądu, pozostałe czynniki mogą być pomocne w wydaniu decyzji, jednakże nie będą one decydujące.
Łukasz Kuczyński
KTGW Kancelaria Radców Prawnych Kuczyński, Tokarska-Grzesik, Wrońska Spółka Komandytowo-Akcyjna z siedzibą w Opolu
Dotychczasowy adres to: Plac Wolności 6, piętro 3., 45-018 Opole; od 1.10.2022 r.
Nowy adres Kancelarii: ul. Jakuba Kani 8/1, 45-340 Opole
Strona internetowa w budowie, dotychczasowa to: kitg.pl
Numer kontaktowy: 505 983 977
Adres mailowy do kontaktu to: redakcja@ktgw.pl
