Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Wochenblatt – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej

Bernard Gaida

Die Gedanken sind frei

Sukces z gorzką refleksją

W poniedziałek uczestniczyłem w posiedzeniu Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego, który po kilku latach zajął się petycją związaną ze szkodliwym dla tradycyjnie śląskich wiosek podopolskich powiększeniem Opola. Pamiętamy, że wraz z tym powiększeniem wioski z wcześniej „wywalczonymi” szyldami dwujęzycznymi straciły tę dwujęzyczność, ale utraciły także realną szansę na wybór swych przedstawicieli do samorządu terytorialnego, gdyż ich głosy, wcześniej ważne w ich gminach, stały się mało istotnym dodatkiem w wyborach do Rady Miasta Opola.

Read More …

Sprawa potoczy się dalej (+ wideo)

W poniedziałek (26 czerwca) odbyło się posiedzenie Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego, a w porządku obrad znalazły się m.in. petycje Związku Niemieckich Stowarzyszeń (VdG) w sprawie cięć w nauczaniu języka niemieckiego jako języka mniejszości. Kontrowersje pojawiły się podczas wypowiedzi byłej polskiej minister edukacji Anny Zalewskiej.

Read More …

Die Gedanken sind frei

Respekt dla mniejszości znakiem demokracji

W kalendarium portalu „Dzieje.pl” pod rokiem 1848 znajduję rewolucję lutową w Paryżu, wydanie „Manifestu partii komunistycznej” Marksa i Engelsa czy obrady Kongresu Słowiańskiego w Pradze. Nie odnotował on, że w Paulskirche we Frankfurcie w 1848 r. narodził się niemiecki parlamentaryzm. W marcu i kwietniu obradował tutaj niemiecki Vorparlament, a w maju Niemieckie Zgromadzenie Narodowe (Deutsche Nationalversammlung).

Read More …

Die Gedanken sind frei

Zaczyna się od małych grup

Uchwalenie ustawy zwanej „lex Tusk” niektórzy sprowadzają do problemu ośmieszenia Polski na arenie międzynarodowej. Zwłaszcza po wystąpieniu prezydenta Andrzeja Dudy, ponieważ podpisał treść, którą po trzech dniach chce zmieniać. Byłoby to śmieszne, gdyby nie rodziło tylu negatywnych skutków, gdyby nie zapowiadało tylu krzywd i gdyby nie spychało kraju, w którym mieszkamy, na margines wspólnoty krajów demokratycznych.

Read More …

Die Gedanken sind frei

Śląski Festiwal Muzyczny 2023

Moja sobotnia (27.05.) podróż do Görlitz na otwarcie Śląskiego Festiwalu Muzycznego po raz kolejny przypomniała mi o dobrym porównaniu. W 1869 r. Adolf Tramnitz, znany niemiecki leśnik, który urodził się w Szczecinie, a zmarł w Kotlinie Kłodzkiej, porównał Śląsk do liścia dębu. Z Odrą jako głównym żebrem liścia. Śląsk okazuje się szczególnie bogatym krajem, o ile nie zapomni się, że leży po lewej i prawej stronie Odry. I o ile nie zapomina się, że śląska kultura, podobnie jak niemiecka kultura, nauka i przemysł, powstały po obu stronach Odry.

Read More …

Die Gedanken sind frei

Rada Europy a EU

Przez polskie media nadal przewija się temat rozmowy, jaką minister Przemysław Czarnek odbył z delegacją PE z Komisji Kultury i Edukacji. Wizyta spowodowana była zaniepokojeniem posłów stanem wolności mediów i badań naukowych w Polsce. Bezpośrednim powodem tego zaniepokojenia była reakcja ministra na słowa prof. Barbary Engelking o rozczarowaniu postawą Polaków w czasie wojny. Mówiła, że Żydzi mieli „nadzieję, że będą się inaczej zachowywać, że będą neutralni, że będą życzliwi, że nie będą do tego stopnia wykorzystywać sytuacji (…)”.

Read More …

Die Gedanken sind frei

Lüneburg to nie tylko ceglana architektura

Dlaczego Ostpreussisches Landesmuseum znajduje się w Lüneburgu? Po wojnie na terenie Lüneburga i okolic znalazło się niemal 90 tys. uciekinierów i wypędzonych z Prus Wschodnich. Dla uczciwości trzeba dodać, że Ślązaków znalazło się tutaj 60 tys., a reszta, czyli niemal 110 tys., było z Pomorza, Prus Zachodnich, Poznańskiego i wschodniej Brandenburgii, czyli okolic Landsberg (Gorzów). Była to więc największa regionalna grupa osiedlonych tutaj wypędzonych. Wielowiekowy związek kulturowy tej najdalej na wschód leżącej prowincji Niemiec z miastami północnych Niemiec zapewne ułatwił tym pozbawionym Heimatu ludziom powojenną integrację. Lüneburg, mimo że nie leży nad morzem, był miastem hanzeatyckim, jak Królewiec czy Gdańsk, a z portu rzecznego nad Ilmenau na wschód Morza Bałtyckiego wypływało bogactwo ówczesnego miasta, czyli sól. A bogactwo średniowiecznego miasta widać w finezji ceglanej architektury kościołów i kamienic, która przypomina Olsztyn, Frombork, Toruń czy Rygę. Skoro wspomniałem o Rydze, to należy podkreślić, że w muzeum znajduje się odrębna wystawa poświęcona Niemcom Bałtyckim (Deutschbalten).

Read More …

Die Gedanken sind frei

Wyzwolenie?

W Niemczech od jakiegoś czasu do politycznej poprawności należy uznanie dni 8–9 maja za Dni Wyzwolenia od narodowego socjalizmu. Śląsk należy do tych części ówczesnych Niemiec, które najboleśniej zapłaciły za przynależność do nazistowskiej III Rzeszy. Wkroczenie Armii Czerwonej z masowymi mordami na cywilach, tysiącami zgwałconych kobiet i dziewcząt, zamęczonymi w powojennych obozach, deportowanymi do ZSRR, demontażem przemysłu, a wreszcie konferencją w Poczdamie, która przypieczętowała oderwanie od Niemiec, wypędzenia, wynarodowienie i dyskryminacja nie pozwalają Ślązakom czy Warmiakom uznać, że zostali wyzwoleni. Zresztą także Polacy niezbyt chętnie uznają rok 1945 za rok wyzwolenia.

Read More …

Die Gedanken sind frei

Nie tylko pozytywny bilans

1 maja 19 lat temu przystąpiliśmy do Unii Europejskiej. Świętowano wszędzie, było radośnie, a radość udzielała się także tym, którzy jeszcze rok wcześniej na przystankach autobusowych wypisywali „Precz z Unią”. W 2003 r. w referendum akcesyjnym 77,45% osób było za, choć przy niskiej frekwencji. Byłem wtedy wiceprzewodniczącym Sejmiku Województwa Opolskiego, więc ten wieczór spędzałem na rozświetlonym sztucznymi ogniami rynku w Opolu.

Read More …

Die Gedanken sind frei

Niemiecki wraca do domów

Tygodniowy cykl pisania kolumny spowodował, że dopiero teraz na gościnnych łamach „Wochenblatt.pl” mogę wyrazić swoje zadowolenie z wydarzenia sprzed tygodnia. GUS ogłosił wstępne wyniki NSP 2021 w zakresie narodowości, z którymi identyfikują się obywatele RP. Wczoraj udało mi się o nich porozmawiać z abp. Alfonsem Nossolem, który także dostrzega w nich siłę naszej śląskiej tożsamości.

Read More …