Jednak przeciw mieszkańcom
Die Gedanken sind frei
Niby wszyscy wiemy, czym zajmuje się UNESCO, czyli United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.A jednak gdy kogoś spytać o skojarzenie związane z tą organizacją, to zwykle jedynym jest Lista Światowego Dziedzictwa. Ta lista jest najbardziej rozpoznawalnym certyfikatem znaczenia jakiegoś zabytku. Jest tych obiektów na całym świecie około tysiąca. Tylkoszesnaście w obecnych granicach Polski, ale z tego np. Hala Stulecia we Wrocławiu, Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy, zamek w Malborku czy kopalnia srebra w Tarnowskich Górach są zabytkami niemieckiego kręgu kulturowego.
Rozczarowanie
Dwa tygodnie temu przeczytaliśmy w komunikacie prasowym posłanki Bundestagu Natalie Pawlik, pełnomocniczki rządu Niemiec ds. przesiedleńców i mniejszości narodowych: „Dzisiaj, 28 czerwca 2023 r., gabinet rządu federalnego dokonał znacznych usprawnień na rzecz późnych repatriantów, zmieniając federalną ustawę o wypędzonych. (…) Jestem przekonana, że zdecydowana większość w niemieckim Bundestagu również poprze tę zmianę”.
Społeczna odpowiedzialność biznesu po szwabsku
Kiedy myślę o spółdzielni Agrária w brazylijskim Entre Rios, wydaje mi się ona wzorcem społecznej roli biznesu. Występ niemieckiej (a dokładnie donauschwäbische) amatorskiej grupy teatralnej z Entre Rios w Mosbach przypomniał mi o mojej wizycie w tej niemieckiej enklawie w brazylijskim stanie Parana. Ludzie, których tam poznałem, nagle okazali się świetnymi aktorami, którzy pełną humoru sztuką teatralną w dialekcie Donauschwäbisch porwali licznie zgromadzoną w Mosbach publiczność.
Sukces z gorzką refleksją
W poniedziałek uczestniczyłem w posiedzeniu Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego, który po kilku latach zajął się petycją związaną ze szkodliwym dla tradycyjnie śląskich wiosek podopolskich powiększeniem Opola. Pamiętamy, że wraz z tym powiększeniem wioski z wcześniej „wywalczonymi” szyldami dwujęzycznymi straciły tę dwujęzyczność, ale utraciły także realną szansę na wybór swych przedstawicieli do samorządu terytorialnego, gdyż ich głosy, wcześniej ważne w ich gminach, stały się mało istotnym dodatkiem w wyborach do Rady Miasta Opola.
Respekt dla mniejszości znakiem demokracji
W kalendarium portalu „Dzieje.pl” pod rokiem 1848 znajduję rewolucję lutową w Paryżu, wydanie „Manifestu partii komunistycznej” Marksa i Engelsa czy obrady Kongresu Słowiańskiego w Pradze. Nie odnotował on, że w Paulskirche we Frankfurcie w 1848 r. narodził się niemiecki parlamentaryzm. W marcu i kwietniu obradował tutaj niemiecki Vorparlament, a w maju Niemieckie Zgromadzenie Narodowe (Deutsche Nationalversammlung).
Zaczyna się od małych grup
Uchwalenie ustawy zwanej „lex Tusk” niektórzy sprowadzają do problemu ośmieszenia Polski na arenie międzynarodowej. Zwłaszcza po wystąpieniu prezydenta Andrzeja Dudy, ponieważ podpisał treść, którą po trzech dniach chce zmieniać. Byłoby to śmieszne, gdyby nie rodziło tylu negatywnych skutków, gdyby nie zapowiadało tylu krzywd i gdyby nie spychało kraju, w którym mieszkamy, na margines wspólnoty krajów demokratycznych.
Śląski Festiwal Muzyczny 2023
Moja sobotnia (27.05.) podróż do Görlitz na otwarcie Śląskiego Festiwalu Muzycznego po raz kolejny przypomniała mi o dobrym porównaniu. W 1869 r. Adolf Tramnitz, znany niemiecki leśnik, który urodził się w Szczecinie, a zmarł w Kotlinie Kłodzkiej, porównał Śląsk do liścia dębu. Z Odrą jako głównym żebrem liścia. Śląsk okazuje się szczególnie bogatym krajem, o ile nie zapomni się, że leży po lewej i prawej stronie Odry. I o ile nie zapomina się, że śląska kultura, podobnie jak niemiecka kultura, nauka i przemysł, powstały po obu stronach Odry.
Rada Europy a EU
Przez polskie media nadal przewija się temat rozmowy, jaką minister Przemysław Czarnek odbył z delegacją PE z Komisji Kultury i Edukacji. Wizyta spowodowana była zaniepokojeniem posłów stanem wolności mediów i badań naukowych w Polsce. Bezpośrednim powodem tego zaniepokojenia była reakcja ministra na słowa prof. Barbary Engelking o rozczarowaniu postawą Polaków w czasie wojny. Mówiła, że Żydzi mieli „nadzieję, że będą się inaczej zachowywać, że będą neutralni, że będą życzliwi, że nie będą do tego stopnia wykorzystywać sytuacji (…)”.
Lüneburg to nie tylko ceglana architektura
Dlaczego Ostpreussisches Landesmuseum znajduje się w Lüneburgu? Po wojnie na terenie Lüneburga i okolic znalazło się niemal 90 tys. uciekinierów i wypędzonych z Prus Wschodnich. Dla uczciwości trzeba dodać, że Ślązaków znalazło się tutaj 60 tys., a reszta, czyli niemal 110 tys., było z Pomorza, Prus Zachodnich, Poznańskiego i wschodniej Brandenburgii, czyli okolic Landsberg (Gorzów). Była to więc największa regionalna grupa osiedlonych tutaj wypędzonych. Wielowiekowy związek kulturowy tej najdalej na wschód leżącej prowincji Niemiec z miastami północnych Niemiec zapewne ułatwił tym pozbawionym Heimatu ludziom powojenną integrację. Lüneburg, mimo że nie leży nad morzem, był miastem hanzeatyckim, jak Królewiec czy Gdańsk, a z portu rzecznego nad Ilmenau na wschód Morza Bałtyckiego wypływało bogactwo ówczesnego miasta, czyli sól. A bogactwo średniowiecznego miasta widać w finezji ceglanej architektury kościołów i kamienic, która przypomina Olsztyn, Frombork, Toruń czy Rygę. Skoro wspomniałem o Rydze, to należy podkreślić, że w muzeum znajduje się odrębna wystawa poświęcona Niemcom Bałtyckim (Deutschbalten).
